Rheno
Le Rheno[1] es un fluvio del Europa occidental. Illo nasce in Switza, flue per Germania e le Paises Basse e disembucca in le Mar del Nord.
Territorio switze
[modificar | modificar fonte]Su fontes se localisa in Switza; duo brancas del fluvio (Vorderrhein «Rheno anterior» e Hinterrhein «Rheno posterior») converge juxta Reichenau, e forma le frontiera inter Switza e Liechtenstein. Le fluvio entra in le Laco de Constantia e postea efflue, formante le frontiera inter Switza e Germania.
Territorio german
[modificar | modificar fonte]Post Basel, le Rheno se torna verso le nord e constitue le frontiera inter Germania e Francia. In basso del Alsatia, le duo ripos del Rheno son german. Post Mainz, le fluvio se torna verso le nord-west. Collinas precipitose flanca ambe ripos de iste section del fluvio; sovente surmontate per castellos e coperte per vinias, iste paisage pictoresc ha le stato de sito UNESCO del Patrimonio Mundial. Sub Bonn, le paisage deveni plus industrialisate; illo face parte del zonos urban de Colonia e del Rheno-Ruhr. Duisburg possede le porto fluvial le plus grande del Europa (le Duisport).
Territorio nederlandese
[modificar | modificar fonte]Quando illo entra in territorio nederlandese, le Rheno se torna verso le west e se divisa in duo grande distributarios: le Nederrijn (Rheno inferior), plus septentrional, e le Waal, que passa per Nijmegen e Dordrecht. Le insula inter iste fluvios esseva in antiquitate le patria del Batavos. Le Rheno inferior se divisa in multe distributarios, que include—ultra le Waal—le Lek e le IJssel. Le aquas del Rheno communica con cellos del Maas e Schelda in un grande delta que se disbucca in le Mar del Nord.
Urbes importante
[modificar | modificar fonte]Urbes importante localisate sur le Rheno include Chur, Schaffhausen, Basel, Strasburgo, Karlsruhe, Speyer, Mannheim, Ludwigshafen, Worms, Mainz, Koblenz, Bonn, Colonia, Düsseldorf, Duisburg, Arnhem, Rotterdam, Utrecht e Leiden.
Affluentes importante
[modificar | modificar fonte]Le affluentes importante include le Ahr, Mosella, Neckar, Main, Lahn, Ruhr e Lippe.
Historia human
[modificar | modificar fonte]Le historia human del Rheno se initia con le autores del Republica Roman e le Imperio Roman. Casi tote le fontes classic se nomina le Rheno como Rhenus in latin (o Rheonis in grec). Le romanos credeva que le Rheno esseva le bordo inter su cultura civilisate e le mundo extranie. Iste bordo esseva facite un bordo politic de facto inter le imperio roman e le gentes germanic in le Battalia de Teutoburg in le anno 9.
Le fluvio esseva un bordo natural inter Francia e Germania ab le era roman. Maurus Servius Honoratus scribeva in le seculo 4 que: :(latino) (Rhenus) fluvius Galliae, qui Germanos a Gallia dividit :"(Le Rheno es un) fluvio gallic, que divide le germanos del gallos."[2]
Le Rheno ha essite essential pro le commercio, transportation e communication west-europee depois tempores roman; controlo del fluvio ha sovente essite un pomo de discordio inter nationes.
In antiquitate, on venerava Rheno Patre como un deo. Le fluvio esseva longemente le limite inter le Imperio Roman e le «barbaros». In le Medievo, le citates german del Rheno (Worms, Colonia, Mainz, Koblenz, Speyer...) esseva inter le plus importante del Sacre Imperio Roman. Le questa pro un fabulose thesauro depose in le Rheno es le thema fantastic del Nibelungenlied (poema epic german composite verso le fin del seculo 12). Ludovico XIV ha reclamate tote le ripo sinistra como le frontiera natural del Francia; le revolutionarios francese ha successe in incorporar le paises concernite (Belgica, Rhenania, Paises Basse del sud) in le territorio del Republica. Nationalistas german ha respondite in revendicar le totalitate del Rheno como un «fluvio german», e ha incorporate plure vices Alsatia in Germania. Romanticos german ha resuscitava le culto de Vater Rhein (Rheno Patre); in Der Ring des Nibelungen, Richard Wagner introduceva anque le Rheintöchter, tres filias supernatural del Rheno.
Galeria
[modificar | modificar fonte]-
Le cañon rhenan (Ruinaulta) in le canton switze de Grisones -
Castello de Katz e le Rheno medie -
Porto rhenan de Duisburg -
Le «vetule Rheno» in Leiden -
Imagine romantic del tres Rheintöchter «filias del Rheno»
