Mineral
| Mineral |
|---|
| subclasse de: solido, inorganic matter[*], substance[*], substantia chimic, mineral substance[*] |
| parte de: petra |
 Amethysta, un varietate de quartz
|
|
|
| Commons: Minerals |
Un mineral[1] es un naturalmente-occurrente substantia que es solide e inorganic, representabile per un formula chimic, usualmente abiogenic, e ha un ordinate structura atomic. Illo es differente de un petra, que pote esser un aggregato de minerales o non-minerales e non ha un specific composition chimic. Le definition exacte de un mineral es debattite, specialmente con respector al requirimento que un specie valide esser abiogenic, e a un extent minus quanto illo haber un ordinate structura atomic. Le studio de minerales es appellate mineralogia.
Il ha super 4.900 sapite species de minerales; super 4.660 de los ha essite approbate per le Association Mineralogic International. Le minerales silicate compone super 90% del crusta terrestre. Le diversitate e abundantia de species de minerales es controlate per le chimia del Terra. Silicium e oxygeno constitue quasi 75% del crusta del Terra, que traduce directemente a in le predominantia del minerales silicate. Minerales es distinguite per varie proprietates chimic e physic. Differentias in composition chimic e structura crystallin distingue varie species, e iste proprietates in torno es influentiate per le ambiente geologic del formation del mineral. Cambiamentos in le temperatura, pression, e composition total de un massa petric causa cambiamentos in su mineralogia; tamen, un petra pote mantener su composition total, ma durante que temperatura e pression cambia, su mineralogia anque pote cambiar.
Minerales pote esser describite per varie proprietates physic connexe a lor structura chimic e composition. Commun characteristicas distinguente include structura crystallin e habito crystallin, duressa, lustro, diaphaneitate, color, stria, tenacitate, findege, fractura, separation, e gravitate specific. Plus specific provas pro minerales include reaction a acido, magnetismo, sapor o odor, e radioactivitate.
Minerales es classificate per essential constituentes chimic; le dur systemas dominante es le classification Dana e le classification Strunz. Le classe silicate de minerales es subdividite a in sex subclasses per le grado de polymerisation in le structura chimic. Omne minerales silicate ha un unitate basic de un [SiO4]4-silicic tetrahedronos — que es, un cation de silicium coordinate per quatro aniones de oxygeno, que da le forma de un tetrahedrono. Istes tetrahedronos pote esser polymerisate pro dar le subclasses: orthosilicates (no polymerisation, ergo singule tetrahedrono), disilicates (due tetrahedronos glutinate insimul), cyclosilicates (circulos de tetrahedronos), inosilicates (catenas de tetrahedronos), phyllosilicates (laminas de tetrahedronos), e tectosilicates (tridimensional rete de tetrahedronos). Altere gruppos importante de minerales include le elementos native, sulfidos, oxydos, halogenidos, carbonates, sulfates, e phosphates.
Definition
[modificar | modificar fonte]Definition basic
[modificar | modificar fonte]Le general definition de un mineral encompasses le sequente criteriones:[2]
- Naturalmente occurrente
- Stabile a temperaturas quotidian
- Representate per un formula chimic
- Usualmente abiogenic (non resultar ab le activitate de organismos vive)
- Ordinate arrangiamento atomic
Petras, minerales metallic, e gemmas
[modificar | modificar fonte]
Minerales non es equivalente a petras. Ben que un mineral es un naturalmente-occurrente, substantia usualmente solide, stabile un temperaturas circa 20 grados C, representabile per un formual chimic, usualmente abiogenic, e ha un ordinate structura atomic, un petra es o un aggregato de un o more minerales, o non composite de minerales.[3] Petras como petra de calce o quarzite es composite primarimente de un mineral—calcite o aragonite in le caso de petra de calce, e quarz in le secunde caso.[4][5] Altere petras pote esser definite per abundantias relative de essential minerales; un granito es definite per proportiones de quarz, feldspato alkalin, e feldspato plagioclase.[6] Le altere minerales in le petra es terminar accessori, e non affice grandemente le composition total del petra. Petras anque pote esser composite entiremente de materiales nonmineral; carbon es un petra sedimentari composite primarimente de organicamente-derivate materia.[3][7]
In petras, alicun species de mineral e gruppos es multo plus abundante que alteres; istes es appellate le petra-formante minerales. Le major exemplos de los es quarz, le feldspatos, le micas, le amphiboles, le pyroxenes, le olivines, e calcite; excepte le ultime, omne del minerales es silicates.[8] Generalmente, circa 150 minerales es considerate particularmente importante, sia in terminos de lor abundantia sia valor esthetic pro collectores.[9]
Minerales e petras de valor commercialmente es appellate minerales crude. Pro exemplo, muscovite, un mica blanc, pote esser usate pro fenestras, como un plenamento, o como un insulator.[10] Metallic minerales ha un alte concentration de alicun elemento, typicamente un metallo. Exemplos es cinabro (HgS), un mineral de mercurio, sphalerite (ZnS), un mineral de zinc, uraninite (UO2), un mineral de uranium, o cassiterite (SnO2), un mineral de stanno. Gemmas es minerales con un valor ornamental e es distinguite de non-gemmas per lor beltate, durabilitate, e sovente raritate. Il ha circa 20 species de minerales que qualifica como minerales gemmic, que constitue circa 35 del plus commun gemmas. Minerales gemmic es sovente presente in plure varietates, e assi un mineral pote dar conto de plure differente gemmas. Pro exemplo, rubino e saphiro es ambe corindone, Al2O3.[11]
Nomenclatura e classification
[modificar | modificar fonte]Generalmente, un mineral es definite como un naturalmente-occurente solido, que es stabile un temperaturas quotidian, representabile per un formula chimic, usualmente abiogenic, e ha un ordinate structura atomic. Totevia, un mineral anque pote esser strictite in terminos de un gruppo mineral, series, species, o varietate, in ordine ab le plus late al le minus late. Le nivello basic de definition es que del specie mineralic, que es distinguite de altere species per proprietates, chimic e physic, specific e unic. Pro exemplo, quarz es definite per su formula, SiO2, e un specific structura crystallin que distingue lo de altere minerales con le mesme formula chimic (terminate polymorphos). Quando il ha un rangia de composition inter duo species de minerales, un mineral series es defininte. Pro exemplo, le serie biotite es representate per amontas varie del membros: phlogopite, siderophyllite, annite, e eastonite. Per contrasto, un gruppo mineralic es un collection de species de minerales con alicun communn proprietates chimic que ha le mesme structura crystallin. Le gruppo pyroxene ha un formula commun de XY(Si,Al)2O6, ubi X e Y es ambe cationes, con X typicamente plus grande que Y; le pyroxenes es singule-catena silicates que crystallisa in o le orthorhombic o monoclinic systemas crystallin. Finalmente, un varietate mineralic es un specific typo de specie de mineral que differe per alicun characteristica physic, tal como color o habito crystallin. Un exemplo es amethysta, qual es un purpura varietate de quarz.[12]
Il ha de plus 4.660 approbate species de minerales.[13] Illos es plus communmente nominate pro un persona (45%), secunde per le location de discoperta (23%); nomines basate on composition chimic (14%) e proprietates physic (8%) es le duo altere gruppos major de etymologias de nomines mineral.[12][14]
Chimia de minerales
[modificar | modificar fonte]
Le abundantia e diversitate de minerales es governate directemente per lor chemia, que es dependente sur abundantias elemental in le Terra. Le majoritate de minerales observate es derivate del crusta del Terra. Octo elementos da conta del majoritate del componentes essential de minerales, a causa de lor abundantia in le crusta. Istes octo elementos, adder a supra 98% del crusta per peso, es, in ordine de diminuente abundantia: oxygeno, silicium, aluminium, ferro, magnesium, calcium, sodium, e potassium. Oxygeno e silicium es le duo plus importante — oxygeno compone 46,6% del crusta per peso, e silicium da conta de 27,7%.[15]
Proprietates physic de minerales
[modificar | modificar fonte]Classification de minerales rangia de simplice a difficile. Un mineral pote esser identificate per diverse proprietates physic, alicun de los esser sufficiente pro plen identification sin equivocation. In altere casos, minerales solmente pote esser classificate per plus complexe analyse optic, chimic, o diffraction de radios-X; istes methodos, tamen, pote esser costose e tempore-usante. Proprietates physic applicate pro classification include structura e habito crystallin, duressa, lustro, diaphaneitate, color, stria, findege e fractura, e gravitate specific. Altere minus general provas include fluorescentia, phosphorescentia, magnetismo, radioactivitate, tenacitate (responsa al mechanicamente-inducite cambiamentos de forma), piezoelectricitate, e reactivitate a dilute acidos.[16]
Structura e habito crystallin
[modificar | modificar fonte]
Structura crystallin es causate per le ordinate arrangiamento geometric de atomos in le internal structura de un mineral. Iste structura crystallin es basate sur regular interne arrangiamento atomic o ionic que es sovente exprimite in le forma geometric que le crystallo assume. Etiam quando le mineral granos es troppo parve de vider o es irregularmente-formate, le fundamental structura crystallin es semper periodic e pote esser determinate per diffraction de radios-X.[2] Minerals es typicamente describite per lor symmetria. Crystallos es restrictite a 32 gruppos punctal, que differe per lor symmetria. Iste gruppos es alora classificate a in categorias plus large, le plus inclusive de istes esser le sex familias crystallin.[17]
Iste familias pote esser describite per le longitudes relative del tres axes crystallographic, e le angulos inter los; istes relationes corresponde al operationes symmetric que defini le plus stricte gruppos punctal. Illos es summarisate infra; a, b, e c representa le axes, e α, β, γ representa le angulo opposite le respective axe crystallographic (p.ex. un es le angulo opposite le α-axe; que es, le angle inter le b e c axes):[17]
| Familia crystallin | Longitudes | Angulos | Commun exemplos |
|---|---|---|---|
| Isometric | a=b=c | α=β=γ=90° | granato, halite, pyrite |
| Tetragonal | a=b≠c | α=β=γ=90° | Rutile, zircon, andalusite |
| Orthorhombic | a≠b≠c | α=β=γ=90° | Olivine, aragonite, orthopyroxenes |
| Hexagonal | a=b≠c | α=β=90°, γ=120° | β-Quarz, calcite, turmalin |
| Monoclinic | a≠b≠c | α=γ=90°, β≠90° | Clinopyroxenes, orthoclase, gypso |
| Triclinic | a≠b≠c | α≠β≠γ≠90° | Anorthite, albite, kyanite |
Le familia crystallin hexagonal anque es dividite a in duo systemas — le trigonal, que ha un triple axe de symmetria, e le hexagonal, que ha un sextuple axe de symmetria. Chimia e structura crystallin insimul defini un mineral. With un restriction al 32 gruppos punctal, minerales de chimia differente pote haber identic structura crystallin.
Gemination es le intercrescentia de duo o plus crystallos de un singule specie de mineral. Le geometria del gemination es governate per le symmetria del mineral.
Vide etiam
[modificar | modificar fonte]Referentias
[modificar | modificar fonte]- ↑ Derivation (in ordine alphabetic): (ca) Mineral || (de) Mineral || (en) Mineral || (es) Mineral || (fr) Minéral || (it) Minerale || (pt) Mineral || (ro) Mineral || (ru) Минерал
- ↑ 2,0 2,1 Dyar e Gunter, pp. 2–4
- ↑ 3,0 3,1 Chesterman e Lowe, pp. 15–16
- ↑ Chesterman e Lowe, p. 719–721
- ↑ Chesterman e Lowe, p. 747–748
- ↑ Chesterman e Lowe, p. 694–696
- ↑ Chesterman e Lowe, pp. 728–730
- ↑ Dyar e Gunter, p. 15
- ↑ Chesterman e Lowe, p. 14
- ↑ Chesterman e Cole, pp. 531–532
- ↑ Chesterman e Lowe, pp. 14–15
- ↑ 12,0 12,1 Dyar e Gunter, pp. 20–22
- ↑ IMA Mineral List with Database of Mineral Properties.
- ↑ Dyar e Gunter,p. 556
- ↑ Dyar e Gunter, pp. 4–7
- ↑ Dyar e Gunter, p. 22–23
- ↑ 17,0 17,1 Dyar e Gunter, pp. 69–80
