Iliade

De Wikipedia, le encyclopedia libere
Nota
Nota
Iliade
instantia de: obra litterari[*], Epos, oral poetry[*]
parte de: Homeric epics[*]


precedite per: Cypria , succedite per: Ethiopide, Posthomerica[*]
data de creation: 8e seculo AEC
Commons: Iliad

Le Iliade[1] (grec antique Ἰλιάς) es un epopeia grec e le poema le plus antique del litteratura occidental. Illo ha 15.693 versos, e su intriga radica in le cholera de Achilles. Illo narra le eventos occurrite in le 51 dies in le decime e ultime anno del guerra de Troia.


Location de Troia.
Muralias de Troia

Argumento[modificar | modificar fonte]

Le poema narra le cholera de Achille, filio del rege Peleo e del nereida Thetis, su causa, su longe duration, su consequentias e su posterior cambio de attitude. Le ira de Achille termina conjunctemente con le poema quando ille se reconcilia con Priamo, patre de su inimico Hectore, e postea celebra se le funerales de iste.

Citajxo
« Canta me, oh Musa, le cholera del pelide Achille, cholera fatal que causava infinite males al acheos e precipitava al Hade multe animas valorose de heroes, a qui faceva preda de canes e pastura de aves; se realisava le voluntate de Zeus desde que se separava disputante le Atride, rege de homines, e le divin Achille. »

Die 1: Le querela[modificar | modificar fonte]

Canto I: Le peste e le cholera[modificar | modificar fonte]

Le cholera de Achille (1819), per Michel Drolling.

Post nove annos de guerra inter acheos e troianos, un peste appare in le campamento achee. Le divin Calcante, consultate re illo, vaticina que le peste non cessara usque Criseide, sclava de Agamemnonee, essera devolvite a su patre Crise. Le cholera de Achille causate per le affrontamento que le inflige Agamemnone, qui depost ceder a Criseide roba a Achille su parte del butino, le juvene sacerdotessa Briseide. Achille se retira se del battalia e torna sol quando le foco troian arriva a su nave. Ille pete a su matre Tethis que illa convince Zeus a adjutar le troianos. Iste accepta proque Tethis le habeva adjutate quando su fratres se rebellava contra ille.

Die 2: Battalia e reposo[modificar | modificar fonte]

Canto II: Le somno de Agamemnone e Beocia[modificar | modificar fonte]

Zeus, inquiete pro le promissa que ille habeva facite a Tethis, consilia in un somno a Agamemnone que ille armarea su truppas pro attaccar Troia. Nonobstante, Agamemnone, pro probar su armea, propone al acheos regressar a lor casas, ma la proposition es rejectate. A continuation enumera se le catalogo del naves del contingente acheo e del fortias troian.

Canto III: Le juramentos e Helena in le muralia[modificar | modificar fonte]

Le capitano del truppas troian, Hectore, increpa a su fratre Paris pro occultar se ante le presentia de Menelao. Ante illo, Paris decide defiar a Menelao in combatto singular. Helena, le rege Priamo e le altere nobiles troian observa le battalia desde le muralia, ubi Helena presenta a alicun del chef acheos. Le battalia detiene se per le celebration del duello singular, con le promissa de que le vincitor remane con Helena e su tresores. Menelao quasi occide Paris, ma ille es salvate per Aphrodite e es inviate juncto a Helena.

Canto IV: Violation del juramentos e revista del truppas[modificar | modificar fonte]

Post un parve assemblea del deos, istos decide que se reanude le hotilitates, pro lo que Athena, disfrasate, incita a Pandaro pro romper le tregua lanceante un sagitta que feri Menelao e post un arenga de Agamemnone a su truppas, reunite se le lutta, in le qual Ares per una parte e Apollo, Athena e altere divinitates per altere, adjutan al troianos e acheos respectivamente.

Canto V: Gesta de Diomede[modificar | modificar fonte]

Inter le acheos distacca in le battalia Diomede, assistite per Athena, que quasi mata a Enea, e arriva a ferir a Aphrodite. Dum, Ares e Hectore, manda le truppas troian e anque destacca Sarpedon, caudilo del licios, que mata antre alteres al rege de Rodas, Tlepolemo. Post, Diomede, fere a Ares gratias a Athena.

Canto VI: Hectore e Andromaca[modificar | modificar fonte]

Ante le fortia del acheos, Heleno, anque filio de Priamo e divino, insta a Hectore a que regressa a Troia pro encargar al feminas troian que facerea ofrendas in le templo de Athena. Dum, in le battalia, Diomede e le licio Glauco recognosce su amicitate e intercambia le armas amicalmente. Hectore, post facer le encargo del su fratre Heleno, busca a Paris pro increpar le pro regressar al battalia e despide se del su uxor Andromaca.

Canto VII: Combatto singular inter Hectore e Aiace[modificar | modificar fonte]

Post le debatto inter Athena e Apollon, interpretate per Heleno, Hectore defia in duello singular a qualcunque acheo destacate. Le principal chef acheos, arengate per Nestore, accepta le desafio e Aiace Telamonio es eligite. Le duello singular comencia ma le arrivata del nocte pone fin al lucta e illes intercambia donos. Nestore insta al acheos a construer un muralia e un fosa pro defender le campamento. Le troianos in assemblea debatte si illes debe extrader Helena e su tresor o solmente su tresor. Priamo ordina portar al acheos le proposition de Paris. Le proposition es rejectate ma se accorda un tregua pro incinerar le cadaveres.

Die 3: Le ambassata a Achille e le Dolonia[modificar | modificar fonte]

Canto VIII: Battalia interrumpite[modificar | modificar fonte]

Zeus ordina al resto del deos abstiner se de interjectar se subitemente in le battalia. Le troianos, animate per Zeus, avantia in le battalia e face retroceder al acheos. Pro parte del acheos Teucro causa grave perditas in le filas del troianos con su flechas. Athena e Hera tracta de adjutar al acheos ma Iris les dona le ordine de Zeus de non interjectar se subitemente. Al arrivar le nocte le troianos acampa circa del campamento acheo.

Canto IX: Embassada a Achille[modificar | modificar fonte]

Phoenice, Aiace Telemonio, Odysseo e duo heraldo es inviate como ambassada, pro consilio de Nestore, udi dona a Achille discupas pro parte de Agamemnone (offerente presentes, le devolution de Briseide e a qualcunque de su filias como uxor) e le supplica que regresse al lucta, ma iste nega se pese al consilio de Phoenice.

Canto X: Gesta de Dolon[modificar | modificar fonte]

Diomede e Odysseo, pro consilio de Nestore, realisa un mission de spionage nocturne, in le qual mata al troiano Dolon, que esseva inviate como spia per Hectore. Postea, con le information attingite gratias a Dolon, assessina a soldatos thracie e a su rege Reso dum ille dormi e roba su cavallo.

Die 4: Le derouta del acheos e le morte e Patroclo[modificar | modificar fonte]

Canto XI: Gesta de Agamemnone[modificar | modificar fonte]

Amanece, reanuda se le battalia e le acheos comencia con le initiativa. Distacca inter illes Agamemnone, usque es ferite per Coon e debe retirar se. Dunque, le troianos ha la initiativa. Le acheos contraattacca ma Diomede, Euripilo e Macaon es ferite per le flechas de Paris. Durante que le troiano Soco more per Odysseo, ma attinge a ferir le, Patroclo es inviate per Achille al tienda de Nestor per enterar se del notitias del battalia.

Canto XII: Combatte in le muralia[modificar | modificar fonte]

Le troianos, sequente prime le consilios de Polidamante, transversa le fosso previe al muro del acheos ma postea non seque su consilio de non assaltar le muro. Le licio Sarpedon aperi un breccia in le muro que es attraversate per le truppas troian con Hectore in despecto del resistentia de Aiace e Teucro.

Canto XIII: Battalia juncte al naves[modificar | modificar fonte]

Poseidon acude al battalia per animar al acheos a resister contra le troianos. Inter le acheos distacca Idomeneo, rege de Creta. Heleno e Deiphobo es ferite per Menelao e Meriones. Ma Hectore avantia usque Aiace se le oppone.

Canto XIV: Dupe de Zeus[modificar | modificar fonte]

Hera concipe un plano pro dupar a Zeus e con adjuta del cincturon de Aphrodite seduce Zeus e con le de Hypno le face dormir se. Post encarga a Poseidon que interveni pro le acheos. Aiace Telemonio fere Hectore qui es retirate per su companiones e portate al citate. In despecto le resistentia de Polidamante e su fratre Acamante, le acheos prende un breve initiativa in le battalia.

Canto XV: Nove offensiva desde le naves[modificar | modificar fonte]

Zeus discoperi le dupe del qual ille ha essite objecto, e ordina a Poseidon a transverso de Iris que lase de adjutar al acheos. Post insta a Apollon a que infunda nove fortias al troianos. Ares ha le proposito de vader combatter con le acheos pro vengiar le morte de su filio Ascalapho ma Athena le adverte que esserea objecto del ira de Zeus. Hectore recovra fortias e le troianos arriva combattente al naves del acheos.

Canto XVI: Gesta de Patroclo[modificar | modificar fonte]

Hectore incendia un nave del acheos. Patroclo pete permisso a Achille pro prende su armas e repelle le attacco. Ducente le mirmidones, face fugir al troianos, que crede que es Achille. Mata inter alteres a Sarpedon, rege de Licia e filio de Zeus. Ma Apollon acute in adjuta del troianos e colpa a Patroclo que es ferite per Euforbo e rematate per Hectore.

Canto XVII: Gesta de Menelao[modificar | modificar fonte]

Menelao mata a Euforbo e defende le corpo sine vita de Patroclo, en torno al qual entabla se un duro combatto. Le troianos le face retroceder e Hectore quitta su armas a Patroclo. Post acute refortias achee e conseque portar su corpo al naves.

Canto XVIII: Fabrication de armas[modificar | modificar fonte]

Antiloco dona a Achille le noticia del morte e Patroclo e iste decide retornar al lucta per vengar le morte de su amico. Cade le nocte e le troianos se reune. Polidamante es partidario de vader a Troia pro refugiar se detras del muros ma prevale le opinion de Hectore de continuar luttante in campo aperte. Le nereide Tethis conseque que Hefesto fabrica armas nove pro su filio Achille.

Die 5: le retorno de Achille al combatte e le morte de Hectore[modificar | modificar fonte]

Canto XIX: Achille depone le cholera[modificar | modificar fonte]

Achille reconcilia se con Agamemnone. Iste le devolve Briseide con varie donos, ultra jurar que nunquam esseva con Briseide como es costume inter homines e feminas.

Canto XX: Combatte inter le deos[modificar | modificar fonte]

Zeus permitte al resto de deos intervenir in le battalia e adjutar a qui preferera. Achille initia un furiose attacco in le qual lucta con Eneas, le qual es finalmente salvate per Poseidon. Ille mata a Polidoro, filio de Priamo, e enfrenta se con Hectore, ma Athena adjuta a Achille dum Apolo alonga a Hectore del combatte.

Canto XXI Battalia juncto al fluvio[modificar | modificar fonte]

Achille mata a Licaon, filio de Priamo e Asteropeo, que conseque ferir lo levemente. Le deo-fluvio Escamandro lo rodea con su aquas e quasi le afoga ma Hera acude a su filio per a adjutar le e alongar le aquas del fluvio con le flammas de Hefesto. Le resto de dioses pelea inter illes, un pro le acheos e alteres pro le troianos. Le rege Priamo ordena aperir le portas de Troia pro que le troppas refugiava se detras le muros. Apollon conseque alongar Achille del muros de Troia.

Canto XXII: Morte de Hectore[modificar | modificar fonte]

Le troianos porta le corpo de Hectore al citate.

Le fortias troian refugia se in le citate ma Hectore es lassate fora, pro luctar contra Achille. Ma frente a frente, ille fuge e es persecute per Achille. Athena dupa a Hectore credente que ha in su adjuta a su frate Deiphobo e finalemente enfrenta se a Achille, qui le mata, ata su cadaver a su carro de combatte e subite in ile dona voltas alrededor del citate.

Die 6: le funerales de Patroclo[modificar | modificar fonte]

Canto XXIII: Jocos in honor de Patroclo[modificar | modificar fonte]

Celebra se le Jocos funerari in honor de Patroclo con iste provas: cursa de carros, pugilato, lutta, cursa, combatto, lanceamento de peso, tiro con archo e lanceamento de lancea.

12 dies depost: le funerales de Hectore[modificar | modificar fonte]

Canto XXIV: Salvamento de Hectore[modificar | modificar fonte]

Priamo e un vetule heraldo dirige se verso le campamento acheo: in le camino trova a Hermes (enviate per Zeus) que le adjuta a pasar desapercibite usque le tenda de Achille. Priamo preca a Achille que le delivra le cadaver de Hectore e ofrece donos, que Achille conmovite accepta. Post, Priamo pete a Achille un lecto para que le acogerea le somnio e le filio de Peleo ordena disponer dos lectos: un per Priamo e altere per su heraldo. Post, Achille dona a petition de Priamo once dias pro le funerales de Hector, e le dia ducodecim le troianos pote pelear de nove.

Stilo[modificar | modificar fonte]

Le analyses del stilo del Iliade distacca principalmente duo elementos: le character specific de su linguage, le qual servi como base del argumento pro reconstruer le nominate "poesia de improvisation oral" que, veniente del epocha mycenee, culminarea con le Iliade e le Odyssea; assi como su modo de sequentia syntactic e semantic, marcate per le juxtaposition, le parataxis de elementos, e le autonomia del partes.

Transmission del texto[modificar | modificar fonte]

On conserva papyros con copias del Iliade del seculo II a. Chr., ben que on ha constantia del existentia de un anterior a 520 a. Chr. que se utilisava in Athena per recitar in le festivitates in honor a Athenea.

Jam in le Antiquitate classic iste poema esseva considerate como historia real e su characteres como modello de comportamento e heroismo a imitar. Illo esseva practica commun pro studio e memorisation de episodios extense.

Posteriormente su transmission se generalisava, super toto in Europa (desde le seculo XIII) e Byzantio (seculos IX a XV).

Themas[modificar | modificar fonte]

Ben que le Iliade narra un serie de eventos del Guerra de Troia e refere alteres, su thema principal es le cyclo de ira de Achilles, de su causa e fin. Isto deveni clar post le prime linea del poema. Le parola grec mēnin (cholera) es le prime del poema, cuje initio es 'Menin aeide, Thea, Peleiadeo Aquileos. A transverso le consummation de iste ira, es tractate le humanisation del heroe e semideo Achilles, sempre in conflicto per su duple naturalitate, filio de dea e homine, por tanto, mortal. Le question del selection de valores materiales, como securitate e longe vita, e valores morales, plus elevate, como le gloria e le recognoscentia eterne, es tractate in le election con le qual Achilles inconfronta se: luctar, morir juvene e esser recordate per sempre o remaner secur e esser oblidate.

Le superbia de Achilles contrasta con le sobrietate de Hector, anque grande heroe, que non cerca le gloria como Achilles, ma lucta pro le securitate de su familia e de su citate, e le preservation del radices troian.

Le guerra e su consequentias anque es un thema central in le Iliade e es amplemente retractate.

Le amicitate, le honor e multe altere themas forma parte del opera, componente un bello pannello del anima human, lo que es un del qualitates que ha determinate le longevitate del narrative homeric in le actualitate. Le condition human es multe ben retractate per Homero, monstrante le dilemmas mortal, le interferentias del deos e su consequentias.

Characteres[modificar | modificar fonte]

Le Iliade ha un grande quantitate de personages. Homero assume que le ovintes esseva familiarisate con iste mythos.

Dioses[modificar | modificar fonte]

Le dioses participa in le battalia e adjuta al duo armeas. On pote vider a Tethis, Apollo, Zeus, Hera, Athenea, Poseidon, Aphrodite, Ares e Peon.

Homines[modificar | modificar fonte]

Heroes del Iliade: Achilles, Agamenon, Menelao, Nestor, Odysseo, Diomedes e Paris

Acheos[modificar | modificar fonte]

Le grecos antique non se definiva como grecos o hellenicos, denomination posterior, sin como acheos, formate per diverse populos de varie regnos que habeva un lingua e cultura compartite. Illos son anque nominate danaos per Homero.

  • Achilles: Principe de Phtia, gerente del mirmidones, heroe e melior de tote le guerreros, filio de Tethis e del mortal rege Pelo. Su cholera es le thema central del Iliade. Venga le morte de su amico Patroclo occidente Hector in un combatto singular.
  • Agamenon: Rege de Micenas e comandante del acheos, su attitude de prender le sclava Briseida de Achilles e le initio del desentendiemnto inter illes.
  • Patroclo: Amico de Achilles. Ille moriva finginte esser Achilles.
  • Odysseo: Rege de Ithaca, considerate "astute". Frequentemente face le papel de embassador inter Achilles e Agamenon. Ille teneva le idea del cavalo de Troia inspirate per Athenea.
  • Calcas Testorides: Vidente que guia al acheos. Ille predisse que le guerra durava 10 annos e que era preciso devolver a Briseida.
  • Briseida
  • Ajax, Nestor e Idomeneo: Reges e heroes grec, que comandava armea de su regnos sub le supervision de Agamenon.
  • Diomedes: Principe de Argos, comandava le flota de navios de su regno. Heroe valente que participava activamente in le ceco, robo e sacco de Troia.

Troianos[modificar | modificar fonte]

Le troianos es le habitantes del citate de Troia.

  1. Hector: principe de Troia, filio de Priamo e fratre de Paris. Ille es le melior troiano in le guerra, heroe valente qui combatte pro su citate e su familia. Gerente del armea troian. Occide Patroclo credente que ille esseva Achilles.
  2. Priamo: rege de Troia, vetule, qui lucta con su filio Hector.
  3. Paris: principe de Troia, su fugita con Helena es le causa del guerra. Un flecha sue occide Achilles.
  • Eneas: cosino de Hector e su principal tenente.
  • Helena: uxor de Paris, antea sposate con Menelao, e le causa del guerra.
  • Andromaca: uxor de Hector.
  • Briseida: cosina de Hector e Paris, capturate per le acheos, sclava de Achilles.

Vide etiam[modificar | modificar fonte]

Ligamines externe[modificar | modificar fonte]

Referentias[modificar fonte]

  1. Derivation: Entitates: 1. (it) Iliade || 2. (es) Ilíada || (pt) Ilíada || 3. (fr) Iliade || 4. (en) Iliad || Controlo: (de) Ilias || (ru) Илиада || - (Extra): (la) Ilias