David Gans
| David Gans (David ben Shlomo Gans) | |
|---|---|
 | |
| Sexo | mascule |
| Nascentia | 1541 (Lippstadt) |
| Decesso | 1613, 1613-08-25 (Praga) |
| Loco de reposo | Old Jewish Cemetery, Prague[*] |
| Occupation | mathematico, Astronomo, historico[*], geographo[*], scriptor, astrologo[*], theologo[*] |
| Cognoscite pro | Astronomo, mathematico, historico, rabbi |
| Religion | judaismo |
| Identificatores | |
| ISNI | 0000000066299069 |
| VIAF | 46825637 |
| Commons | David Gans |
Rabbi David Gans (hebreo: דָּוִד בֶּן שְׁלֹמֹה גנז, David ben Shlomo Ganz, literalmente "David filio-de-Salomon Ganz"; 1541–1613), alsi appellate Dovid Solomon Ganz, era un chronista, mathematico, historico, e astronomo. Ille scribeva le libro de historia Tzemakh David (hebreo: צמח דוד, Le Branca de David, prime edition publicate in 1592) e ergo es alsi appellate per iste titulo, le צמח דוד.
Ille ha nate in Lippstadt, nunc in Rhenania del Nord-Westfalia, Germania. Su patre, Shlomo, era un prestator de moneta. Ille studiava litterature rabbinic in Bonn e Francoforte super le Moeno, e tum in Cracovia sub Moses Isserles.[1]
Postea ille attendeva le lectiones del Maharal de Praga e de su fratre, Rabbi Sinai. Illes introduceva philosophia, mathematica, e astronomia al circulo de lor studios, e ab illes Gans recipeva le impulso a devote se a iste brancas de scientia. Ille viveva durante un periodo in Nordheim (ubi ille studiava Euclide), passava plure annos in su citate native de Lippstadt, e c. 1564 ha establite se in Praga, ubi ille veniva in contacto con Kepler e Tycho Brahe, e participava in observationes astronomic al observatorio de Praga pro tres dies consecutive. Ille alsi habeva un correspondentia scientific con Johann Müller (Regiomontanus), e era incargate per Tycho Brahe con le translation del Tabulas Alfonsin ab hebreo a germano.
Su tumba in le Antique Cemeterio Judee de Praga es marcate con un Stella de David e un ansere (proque su nomine Ganz significa goose in yiddish e germano). Iste era le prime vice un Stella de David era officialmente usate como un emblema del communitate judee.[2]
Obra
[modificar | modificar fonte]Le plus ben cognoscite libro de Gans es su historia Tzemach David, prime publicate in Praga in 1592. Illo es dividite in duo partes, le prime con le annales de historia judee, le secunde illos de historia general. Le autor consultava le obra de Cyriacus Spangenberg, Laurentius Faustus, Hubertus Holtzius, Georg Cassino, e Martin Borisk pro recercar le secunde parte.
Le annales de Gans son memorabile como le prime obra de iste typo inter le judeos german. In su prefatio al secunde volumine le autoor tenta justificar scriber super in subjecto "profan" como historia general, e demonstrava que il era permittite a leger historia in le Shabbat. Tzemach David era publicate in multe editiones. Al edition de 1692 publicate in Francoforte, David ben Moses Rheindorf addeva un tertie parte cont le annales del 17e seculo, un addition que es retenite in le plus recente editiones del Tzemach. Le prime parte del libro, e extractos del secunde, era traducite ab hebreo a latino per Wilhelm Heinrich Vorst (Leyden, 1644). Illo era traducite alsi al lingua yiddish per Solomon Hanau (Francoforte, 1692).
Nechmad ve'naim, super astronomia e geographia mathematic, era publicate posthumosemente con additiones per Joel ben Jekuthiel de Glogau a Jessnitz, 1743. Iste obra es dividite in 12 capitulos e 305 paragraphos. In le introduction le autor da un supervista historic del disveloppamento de astronomia e geographia mathematic inter le nationes. Nonobstante que ille sapeva del obra de Copernico, Gans sequeva le systema ptolemaic, attribuente le systema copernican al pythagoristas. Ille alsi osa a assere que le propheta Daniel ha facite un error in computation. Un traduction latin del introduction, e un résumé facite per Hebenstreit, son appendite al Nechmad ve'naim.
Gans era alsi le autor de: Gebulat ha-Eretz, un obra super cosmographia, que es possibilemente identic al Zurat ha-Eretz, publicate in Constantinopole sub le nomine de "David Avazi" ("Avaz" es "ansere" in hebreo, un referentia al supernomine "Gans", que significa "ansere" in yiddish e germano); Magen David, un tractato astronomic, un parte de qual es includite in le Nechmad ve'naim mentionate infra; le obras mathematic Ma'or ha-Ḳatan, Migdal David, e Prozdor, que non son ja in existentia.
