Babismo

De Wikipedia, le encyclopedia libere
Babismo
instantia de: religion
subclasse de: religion abrahamic[*]


data de creation: 23 maio 1844
Commons: Shrine of the Báb

Le Babismo[1] (in persiano: بابیه‎ = Bābīya), es un phenomeno neoreligiose que ha su fundamento in le Islām šī‘ite del seculo 13 del era islamic (A.H. = Anno Hiğra) o del seculo 19 del era christian (A.D. = Anno Domini). Fundate le 23 de maio 1844, illo formava le base del qual emergeva in 1866 le Bahā’ismo con que le movimento babiste se univa largemente, ben que il existe gruppos remanente que conserva le doctrinas originari del Babismo.

Le advento del Imām Mahdī[modificar | modificar fonte]

Le base del Šī‘ismo consiste in le sperantia del 'retorno' (rağ‘a) de su ultime leader religiose, i.e. le 12e Imām, qui desde le anno 874 A.D. vive in un mysteriose 'occultation' (ġaiba) e qui va revenir in un futuro indefinite como le expectate Imām Mahdī (vide etiam: Mahdī), providite con le mission de restaurar le message del propheta Muḥammad (circa 570 usque 632 A.D.), de conducer le Guerra Sancte (ğihād) contra le infideles e de establir le domination mundial del Islam victoriose.

Le idea del apparition de iste Mahdī ya desde seculos characterisava le Šī‘ismo e era cultivate in multe sectas e movimentos chiliastic. Un de iste sectas esseva le Šaiḫīya (fundate al initio del seculo 19) a que ‘Alī Muḥammad Šīrāzī, le posterior fundator del Babismo, se univa.

Le vita de Sayyid al-Bāb[modificar | modificar fonte]

‘Alī Muḥammad Šīrāzī nasceva le 20 de octobre 1819 in Šīrāz in un familia mercantil. Su patre moriva ca. 1826, pro lo que le education del puero incumbeva a su matre e a un avunculo del latere materne. ‘Alī Muḥammad habeva ni fratres ni sorores. De su pueritia e juventute on sape poco. Ille se maritava con duo feminas e habeva un filio qui moriva prematurmente. Il es narrate que ‘Ali Muḥammad frequentava un schola koranic. In 1835 ille comenciava con su activitates mercantil, e il sembla que ille ja de infantia se occupava con problemas religiose.

In le nocte del 22 al 23 de maio 1844, ‘Alī Muḥammad Šīrāzī (etiam nominate: Sayyid al-Bāb) declarava que ille esseva le Bāb (le 'Porta') o le precursor (heraldo) qui aperi le cammino al expectate Imām Mahdī. Le nove message del imminente venita del Mahdī se diffundeva rapidemente in Persia o Iran, provocante un grande enthusiasmo, ma anque le dur opposition del Islam orthodoxe e del governamento imperial.

In primavera del anno 1847 Sayyid al-Bāb esseva detenite e incarcerate in le fortalessas de Mākū e Čihrīq al nord-west del Iran, ubi ille obrava per via del parola scripte. Al initio del anno 1848 ille refutava su position de esser solmente un heraldo del veniente Imām Mahdī, declarante que ille mesme lo sia in persona, con que le šarī‘a (le lege religiose del Islam) es abrogate[1]. Con isto al-Bāb se faceva culpabile de heresia con le consequentia que ille esseva condemnate a morte e fusilate le 9 de julio 1850 in Tabrīz.

Separatión del Islam e insurrectiones del Bābīs[modificar | modificar fonte]

Ja duo annos ante le execution de Sayyid al-Bāb, 81 Bābīs (= adherentes de Sayyid al-Bāb) se assemblava in un congresso a Badašt (al nord-est de Iran), in que le separation complete del Islam se effectuava (junio-julio 1848). Iste evento esseva offuscate de grave conflictos interne, un situation in que multe participantes se opponeva a un separation del Islam e se allontanava del convento. Un participante se suicidava de protesto in presentia del junta reunite.

In le tempore sequente varie insurrectiones se inflammava (de 1848 usque 1853) in diverse locos – ante toto in Šaiḫ Ṭabarsī, Yazd, Tiḥrān, Nayrīz e Zanğān[2]. Al fin, le Bābīs committeva le 15 de augusto 1852 un attentato fallite contra le supreme soverano de Iran, Nāṣir’ud-Dīn Šāh Qāğārī.

Le Bābīs e le Bahā’īs reporta de plus de 20.000 combattentes cadite in le insurrectiones mentionate, un cifra que de Denis MacEoin – un del plus famose versates del Babismo/Bahā’ismo – es negate e cifrate a non plus que 3.000 individuos.[3] Le adherentes del Babismo/Bahā’ismo non interpreta le conflictos armate como un acto de aggression, ma como un autodefensa justificate, de maniera que in lor scripturas le eventos bellicose es glorificate in colores luminose como un "commovente episodio tan gloriose pro le Fide.[4]

Doctrinas e sacre scripturas[modificar | modificar fonte]

Le doctrinas del Babismo es un mixtura de elementos islamic, mystic e occulte que usque al presente non se revela completemente in lor profunditate. Generalmente on pote constatar que illos se orienta prevalentemente al doctrinas del Islam, ben que certe inseniamentos se presenta in forma alleviate, durante que alteres resulta – in comparation con le Islam – mesmo plus difficile o complexe. Le Bahā’ismo – que sequeva al Babismo – non monstra un serie interesse de divulgar le doctrinas bābiste in tote su particularitates, lo que on pote observar in le litteratura del Bahā’ismo, in que existe le tendentia de reinterpretar, facer conforme e harmonisar le message babiste con illo del Bahā’īs[5]. Isto corresponde in toto al practica de taqīya ('dissimulation') que admitte de supprimer le fide in caso de periculo o in situationes disavantagiose, tal como es le uso super toto in le ambiente del Islam šī‘ite.[6]

Le obra principal de Sayyid al-Bāb es le Bayān ('Declaration') que existe in duo volúmines: le 'Bayān Árabe' (Bayān al ‘Arabī) e le 'Bayán Persiano' (Bayān-i Fārsī) in que le nove lege religiose del Bābis (šarī‘a) es deponite. Sayyid al-Bāb describe le importantia de iste libro como seque:

"Le Bayān es vermente Nostre prova concludente pro tote creation, e tote le populos del mundo es sin poter ante le revelation de iste versos. Illo [le libro] conserva le summa de tote le scripturas del passato e del futuro … Assi le revelation divin essera aperite in cata mission per Nostre ordine. Nos es in veritate le supreme Dominator.[7]

Le Bayān non es solmente un codice religiose; illo es etiam e super toto un libro in que es documentate le futur ordine politic del Babismo e in que es concedite un rolo eminente al Guerra Sancte (ğihād) contra le infideles e inimicos del nove religion. Equalmente il es postulate le fundation de un Stato bābiste intra le Imperio Persian in que solmente pote viver le adherentes del Babismo[8]. Le Guerra Sancte ja era un thema del prime texto de Sayyid al-Bāb, le Qayyum’ul-asmā’, concipite sequitemente a su declaration (23 de maio 1844)[9]. Un altere libro de importantia es le Dalā’il-i sab‘a ('Septe Probas') in que Sayyid al-Bāb defende su nove doctrina e in que ille degrada le altere religiones pro non haber recognoscite le Messagero de Deo (i.e. Sayyid al-Bāb), assi que illos es predestinate al ruina.[10]

Le succession de Sayyid al-Bāb[modificar | modificar fonte]

Ante su morte, Sayyid al-Bāb nominava como su successor Yaḥya Nūrī Șubḥ-i Azal (ca. 1830-1912) qui a ille tempore habeva solmente 19 annos. Ille era un medie fratre de Ḥusain ‘Alī Nūrī Bahā’u’llāh (1817-1892), le posterior propheta e fundator del Bahā’ismo.

Le duo fratres passava le major parte de lor vita in exilio in le Imperio Ottoman, ubi le relationes interfraterne se obscurava de plus in plus, de maniera que Ḥusain ‘Alī tentava de displaciar su fratre minor e de mitter se al centro del communitate[11] Con tote isto, Ḥusain ‘Alī non era le unic qui pretendeva un elevate position spiritual intra le communitate. Le cifra del pretendentes se amonta a plus de 20 individuos, del quales Asad’u’llāh Ḫū’ī, nominate Dayyān, era le plus cognite[12].

Iste situation confuse es anque e super toto debite a un prognostico de Sayyid al-Bāb – facite in su Bayān Persiano – con le qual ille annuncia le venita de un nove messagero de Deo o propheta – periphrasate con "ille qui Deo va facer apparer (man yuẓhiruh’ullāh) – in circa "mille o duo milles de annos"[13]. Ḥusain ‘Alī de su parte anticipava iste promissa ja in le actualitate, declarante que ille sia le expectate manifestation divin que Sayyid al-Bāb promitteva pro un lontan futuro. Iste declaration de Ḥusain ‘Alī es cognite como le 'Declaratión de Riḍvān', evenite in april 1863 in Bagdad.

In despecto de su eminente importantia, il non existe informationes precise quanto a iste nove manifestation divin e del evento de Riḍvān[14]. Le Declaration de Riḍvān – in tanto es date su historicitate – occurreva in secreto ante un parve gruppo de adherentes loyal a Ḥusain ‘Alī e in absentia de Șubḥ-i Azal, le leader officialmente recognoscite del majoritate del communitate babiste.

Le ruptura definitive inter le duo fratres – Șubḥ-i Azal e Ḥusain ‘Alī – se effectuava in septembre 1866 in Edirne con le official declaration de Ḥusain ‘Alī – ab nunc nominate Bahā’u’llāh ("Gloria de Deo") – que ille sia un nove manifestation o un apparition de Deo (maẓhar’ullāh) con qui comencia un nove evo religiose per un periodo de al minus mille annos; un promissa a que se univa le majoritate del credentes babiste. Iste evento de 1866 marca le initio del Bahā’ismo, ben que illo lo retrodata a 1844[15], que es le anno del fundation del Babismo.

Le Babismo existe in su remanentes solmente in Iran e alicun altere paises del Oriente proxime, ubi illo es generalmente nominate Azalīya in referentia a Șubḥ-i Azal, le succedor de Sayyid al-Bāb.

Le Bahā’īs vide in le Babismo – con exclusion del Azalīya – un 'religion universal', malgrado le curte tempore de su existentia de solmente 22 annos.

Fontes[modificar | modificar fonte]

[1] Hutter, M.: Die Bahá’í – Geschichte und Lehre einer nachislamischen Weltreligion, p. 11.; MacEoin, D.M.: Art. 'Babism', in: Encyclopaedia Iranica, p. 312.

[2] Hutter, M.: Die Bahá’í – Geschichte und Lehre einer nachislamischen Weltreligion, p. 12

[3] McEoin, D.M.: Art. 'Babism', in: Encyclopaedia Iranica, II. Babi Executions an Uprisings, pp. 315-316.

[4] Shoghi Effendi, cit. in: McEoin, D: 'From Babism to Baha’ism', in: Religion 13/1983, p 235.

[5] McEoin, D.: 'From Babism to Baha’ism', in: Religion 13/1983, p. 230-233; Salisbury, V.: An Examination of Suppression and Distortion in 20th-Century Baha’i Literature. Internet: www.bahai-library.com/unpubl.articles/suppression.html

[6] MacEoin, D.: 'From Babism to Baha’ism', in: Religion 13/1983, p. 226 (idem nota 53).

[7] Báb: Eine Auswahl aus seinen Schriften, 6:9,8), cit. in: Hutter, M.: Die Bahá’í – Geschichte und Lehre einer nachislamischen Weltreligion, p. 10.

[8] Hutter, M.: Die Bahá’í – Geschichte und Lehre einer nachislamischen Weltreligion, p. 10.; Ficicchia, F.: Bahā’ī – Einheitsreligion und globale Theokratie, p. 20.

[9] Hutter, M.: Die Bahá’í – Geschichte und Lehre einer nachislamischen Weltreligion, p. 8.

[10] Hutter, M.: Die Bahá’í – Geschichte und Lehre einer nachislamischen Weltreligion, pp. 10-11.

[11] MacEoin, D.: 'From Babism to Baha’ism', in: Religion 13/1983, p. 221.

[12] McEoin, D.M.: Art. 'Bahai Faith', in: Encyclopaedia Iranica, p. 447; McEoin, D.: 'Divisions and Authority Claims in the Bābism (1850-1866)', in: Studia Iranica, Vol. 18:1, 1989, pp. 93-129.

[13] McEoin, D.: 'From Babism to Baha’ism', in: Religion 13/1983, p. 221.

[14] Browne, E.G.: Journal of the Royal Asiatic Society, 1892, p. 306; Dreyfus, H.: Essai sur le Béhaïsme, p. 42; Roemer, H.: Die Bābī-Behā’ī, pp. 75, 79, 84; Shoghi Effendi: Gott geht vorüber, p.174; Smith, P.: Art. 'Ridván', in: A Concise Encyclopedia of the Bahá’í Faith, pp. 296-297; Ficicchia, F.: Bahā’ī – Einheitsreligion und globale Theokratie, pp 29-33.

[15] Mc.Eoin, D.: 'From Babism to Baha’ism', in: Religion 13/1983, p. 233.

Litteratura[modificar | modificar fonte]

  • Bausani, A.: Art. 'Bāb', in: Encyclopédie de l’Islam, Tome I, A-B, Leiden/Paris 1991.
  • Browne, E.G.: 'The Bábís of Persia – I. Sketch of Their History and Personal Experiences amnongst him' – II. 'Their Literature and Doctrines', in: Journal of the Royal Asiatic Society, 21 (1889) p. 485-526, p. 881-1009.
  • Browne, E.G. (ed.) The Tháíkh-i-Jadíd ore New History of ‘Alí Muḥammad the Báb, Cambridge 1893 (repr. 1975).
  • Browne, E.G.: Art. 'Bāb, Bābīs', in: Encyclopaedia of Religions and Ethics, Vol. II, Edinburgh 1909.
  • Browne, E.G.: Materials for he Study of the Bábí Religion, Cambridge 1918 (repr. 1961).
  • Gibb, H.A.R and Kramers, J.H. (ed.): Art. 'Bāb' and 'Bābī' in: Shorter Encycolopaedia of Islam, Leiden/New York 1991.
  • Gobineau, M. Le Compte de: Les Religions et Philosophies dans l’Asie Centrale, Paris 1856/66.
  • Hutter. M.: Die Bahá’í – Geschichte und Lehre einer nachislamischen Weltreligion, Marburg 1994.
  • Keddie, N.R.: Religion and Rebellion in Iran, London 1966.
  • MacEoin, D.M.: Art. 'Bāb [Sayyed ‘Alī Moḥammad Šīrāzī]', in: Encyclopaedia Iranica, New York/London 1988, pp. 278-284.
  • MacEoin, D.M.: Art. 'Babism', in: Encyclopaedia Iranica, New York/London 1988, pp. 278-284, pp. 309-317.
  • MacEoin, D.: The Sources for Early Bābi Doctrine and History – A Survey, Leiden 1992.
  • MacEoin: Art. 'Bāb' and 'Bābism', in: The Oxford Encyclopedia of the Modern Islamic World, Vol I, New York/Oxford 1995.
  • Miller, W.McE.: The Bahā’ī Faith – its History and Teachings, South Pasadena 1974.
  • Nicolas, A.L.M. (ed.): Le Béyân Arabe, Paris 1905.
  • Nicolas, A.L.M. (ed.): Le Béyân Perse, 4 vol., Paris 1911-1914.
  • Salisbury, V.: An Examination of Suppression and Distortion in 20th-Century Baha’i Literature. Internet: www.bahai-library.com/unpubl.articles/suppression.html

Referentias[modificar fonte]

  1. Derivation (in ordine alphabetic): (ca) Fe babí || (de) Babismus || (en) Bábism || (es) Babismo || (fr) Babisme || (it) Babismo || (pt) Babismo || (ro) Bábism || (ru) Бабизм