Napoléon Bonaparte
Napoléon Bonaparte[1] (nate Napoleone di Buonaparte, 15 de augusto 1769 - 5 de maio 1821), postea cognoscite como Napoléon I, esseva un chef militar e politic de Francia cuje actiones duceva le politica europee in le seculo 19.
Nascite in Corsica e inseniate como un officiero de artilleria, Bonaparte ganiava prominentia in le Prime Republica de Francia e duceva campanias succedite contra le prime e secunde coalitiones ordinate contra Francia. In 1799 ille inscenava un coup d'état succedite e se installava como le Principe Consul; cinque annos postea, ille se coronava le Imperator Francese. In le prime decenio del seculo 19, ille tornava le armea del Prime Imperio Francese contra cata poter major in Europa e dominava Europa continental con un series de victorias militar. Ille conservava le sphera de influentia de Francia per le formation de alliantias extensive e le nomination de amicos e familiar a positiones dirigente de altere paises europee, como le statos cliente de Francia.
Le Invasion Francese de Russia in 1812 marcava un cambio de direction del fortunas de Napoléon. Su Grande Armée esseva damnificate severmente in le campania e nunquam recuperava completemente. In 1813, le Sexte Coalition vinceva contra su fortias in le Battalia de Leipzig; le anno sequente le Coalition invadeva Francia, fortiava que Napoléon abdicar su position e le exiliava al insula de Ilva. Minus que un anno postea, ille escappava a Ilva e retornava a su position, sed ille esseva disfacite in le Battalia de Waterloo in junio de 1815. Napoléon passava le sex annos final de su vita sub supervision parental in le insula de Sancte Helena. Un autopsia concludeva que ille moriva de cancere del stomacho, sed Sten Forshufvud e altere scientistas ha postea conjecturava que ille esseva invenenate con arsenico.
Le conflicto con Europa causava un periodo de guerra total per tote le continente; su campanias esse studiate in academias militar per tote le mundo. Ben que considerate un tyranno per su opponentes, ille esse etiam recordate pro le establimento del codice napoleonic, que creava le fundationes administrative e judicial pro plure paises in Europa Occidental, e 70 paises del mundo. Su politicas includeva policiar plus effective e reformas liberal: le abolition del feudalismo, administration statal efficace e meritocratic, derectos de proprietate, le tolerantia religiose, e le promotion del scientia, del artes e del education.
Referentias
[modificar fonte]- ↑ Derivation: Entitates: 1. (it) Napoleone Bonaparte || 2. (es) Napoleón Bonaparte || (pt) Napoleão Bonaparte || 3. (fr) Napoléon Ier || 4. (en) Napoleon || Controlo: (de) Napoleon Bonaparte || (ru) Наполеон I || - (Extra): (la) Napoleo I (imperator Francogallorum)
