Saltar al contento

Union de Kalmar

Non revidite
De Wikipedia, le encyclopedia libere
Union de Kalmar
Nomine native Kalmarunionen
Classe stato preterite[*], personal union[*], regno[*], confederation[*], dynastic union[*]
Capital Copenhagen, Roskilde, Stockholm, Uppsala, Oslo
Population 4 000 000
Coordinatas 55°40'0"N, 12°34'0"E
Wikimedia Commons Category
Kalmar Union

Le union de Kalmar esseva un union inter le monarchias Danmark, Norvegia e Svedia que esseva fundate 1397 e durava usque a 1523. Le union includeva tamben Finlandia, Islanda, Groenlandia, le Insulas Faroe, le Insulas Orkney e le Insulas Shetland. Quando Svedia quitava le union Danmark e Norvegia restava in union usque a 1814, ma con alterationes considerabile 1536. Le union esseva fundate in Kalmar 1397 ubi le nobilitate del tres paises esseva assemblate pro coronar Erik como rege del tres paises. Le lettera del union de iste incontro es preservate e historicos ha opiniones differente concernente le interpretation de iste lettera. Ma de facto le tres paises esseva governate per un monarcha e Erik esseva succedite per Kristofer de Bavaria. Quando ille subito moriva in januario 1448 il non habeva alcun successor predestinate e Danmark e Svedia eligeva cata uno su proprie rege. Il durava usque a 1457 ante que le tres paises de novo esseva governate per le mesme rege, Kristian I. Ma solmente durante curte tempore proque le successores Hans e Kristian II governava Svedia solmente durante curte periodos. Totevia le union esseva un alternativa politic in Svedia durante tote le tempore usque al election de Gustav Vasa 1523. Secundo plure historicos le union esseva create pro contrabalanciar le expansion verso le nord per le Hanse, le Ordine German e certe principes in Germania del nord. Le Union de Kalmar totevia mancava poter de legislation federal dunque illo non esseva un stato federal ma plus tosto un union personal.

Regina Margareta, le initiator del union

[modificar | modificar fonte]

Margareta Valdemarsdotter nasceva in le primavera 1353 como filia del rege Valdermar Atterdag e su regina Helvig (non Hedvig). Illa maritava le rege norvegian Håkan Magnusson (1340-1380) 1363 quando illa habeva 10 annos. Ille deveniva tamben rege de Svedia 1362 e coregente insimul con su patre Magnus Eriksson. 1370, al etate de 17 annos illa parturiva su singule infante, Olof. Jam in le initio como regina illa monstrava su capacitate como consiliero al sposo qui esseva plus vetule.

Quando Håkan moriva in 1380 Olof esseva eligite como rege de Danmark. Su granpatre Valdemar moriva jam 1375 e Valdemar habeva promittite que le nepto de Margareta, Albrekt, devenirea rege ma Margareta habeva bon contactos con le episcopos e altere homines importante del stato e faceva prevaler su voluntate. Margareta esseva tutor de Olof. Quando rege Håkan de Norvegia moriva 1380 Olof , qui habeva 10 annos, hereditava le regno.

Margareta governava ambe regnos con habilitate e fortia imponente e quando Olof moriva in 1387, al etate de 17 annos illa continuava governar malgrado que le lineage Mecklenburg habeva derectos hereditari e in Danmark e in Norvegia.

Erik de Pomerania es coronate a rege del Union 17. juni 1397. Gravure af H.P. Hansen

Su titulo esseva ”sposa e patrono e tutor plenipotentiari de Danmark e Norvegia”.

1388 illa esseva governator de Svedia post un accordo con nobilitates svedese in le fortalessa Dalaborg. Alora illa promitteva liberar Svedia ab del rege Albrekt de Mecklenburg e su soldatos german qui esseva odiate per le svedeses. Le 24 de februario illa vinceva in un battalia presso Falköping e Albrekt e su filio esseva prisioneros.

Post intervention del Hanse illa recipeva Stockholm 1398 in excambio con Albrekt e su filio. Stockholm habeva suffrite plure annos de alliantias anarchic german.

Jam 1396 Margareta habeva succedite facer su nepto Bogislav de Pomerania eligite como rege del tres regnos ma ille esseva fortiate cambiar nomine a Erik de Pomerania. Ille esseva adoptate per Margareta e le 17 de junio 1397 Erik, qui habeva 15 annos, esseva coronate in Kalmar.

Le incontro in Kalmar 1397

[modificar | modificar fonte]

Le lettera del Union 1397:

Le lettera del Union 1397

Illo comencia:
Primo nunc iste tres regnos debe haber iste rege Eric durante su vita, e postea iste tres regnos debe haber un rege e non plus in omne tres regnos, assi que regnos nunquam essera separate, si Deo lo desira.

Le prime testimonio que Margareta desirava crear un union consistente del tres paises que habeva Erik como rege es le Recesso de Nyköping 1396. Un union personal jam existeva e Margareta desirava completar lo con un ver union lo que esseva considerate como un condition necessari pro pace. Le union includeva tamben Finlandia, Islanda, Groenlandia, Insulas Feroe. Insulas Orkney e Insulas Shetland. Representantes ab le tres paises incontrava durante al minus quatro septimanas in Kalmar durante le estate 1397. Le Incontro comenciava con un ceremonia quando Erik esseva coronate per le archiepiscopos de Lund e Uppsala. Secundo plure historicos le union esseva create pro contrabalanciar le expansion verso le nord per le Hanse, le Ordine German e certe principes in Germania del nord. Le Union de Kalmar totevia mancava poter de legislation federal dunque illo non esseva un stato federal ma plus tosto un union personal.

Le lettera de Coronation
In iste lettera es proclamate que le coronation de Erik es realisate. Le subscriptores exprime lor fidantia verso rege Erik e da a Margareta libertate de responsabilitate. Le lettera non impone alcun deberes specificate al rege ma il ha un passage que dice:” e ille facera a nos omnes lo que ille debe.” In le lettera es stabilite que ille es ”Rege gratia de Deo”.

In "Le lettera del Union" cinque principios importante es determinate:
• Un singule rege debe regnar super le tres regnos. Principalmente le union debe esser un regno electoral ma in prime instantia filios de reges debe esser eligite.
• Le rege debe governar cata regno secundo lo proprie leges.
• Si uno del regnos es menaciate per guerra le alteres debe succurrer.
• Ille qui es declarate foras del lege debe esser lo in omne regnos.
• In negotios con altere regnos le rege ha, insimul con membros del consilio de cata regno, le derecto facer decisiones pro le plus bon pro omnes.

Plure historicos dubita si iste "Lettera del Union" vermente es le documento final proque le apparentia exterior non simila a altere documentos medieval. P.ex. illo non es scribite sur pergamena. Forsan illo solmente es un documento preliminar. In plus le incontro in Kalmar forsan non proclamava un tractato que esseva obligatori pro le tres regnos. Il pare que Margareta porta le responsabilitate pro isto.

In le "Lettera de Coronation" se monstra un theoria statal ubi le autoritate es ligate al rege, ”regime regale”, ma le Lettera del Union monstra un theoria statal ubi le autoritate del rege es dependente del leges, ”regime politicum”. Le nobilitate del consilio statal plus tarde desirava le ultime alternativa. A causa del facto que le lettera nunquam esseva valide le poter del rege non esseva obligate obedir le restrictiones que es mentionate in le lettera. Le lucta inter iste duo principios characterisava tote le historia del union. Alcun election o transferentia de poter ab le populo al rege non es mentionate.

Regina Margareta

[modificar | modificar fonte]

1353-1412

Regina Margareta. Gravure per H.P. Hansen

Margareta Valdemarsdotter nasceva in le primavera 1353 como filia del rege Valdermar Atterdag e su regina Helvig de Slesvig. Illa maritava le rege norvegian Håkan Magnusson (1340-1380). 1363 quando illa habeva 10 annos. Ille deveniva tamben rege de Svedia 1362 e coregente insimul con su patre Magnus Eriksson. 1370, al etate de 17 annos illa parturiva su singule infante, Olof.

Jam in le initio como regina illa monstrava su capacitate como consiliero al sposo qui esseva plus vetule.

Quando Håkan moriva in 1380 Olof esseva eligite como rege de Danmark. Su granpatre Valdemar moriva jam 1375 e Valdemar habeva promittite que le nepto de Margareta, Albrekt, devenirea rege ma Margareta habeva bon contactos con le episcopos e altere homines importante del stato e faceva prevaler su voluntate. Margareta esseva tutor de Olof. Quando rege Håkan de Norvegia moriva 1380 Olof , qui habeva 10 annos, hereditava le regno. Margareta governava ambe regnos con habilitate e fortia imponente e quando Olof moriva in 1387, al etate de 17 annos illa continuava governar malgrado que le lineage Mecklenburg habeva derectos hereditari e in Danmark e in Norvegia. Su titulo esseva ”sposa e patrono e tutor plenipotentiari de Danmark e Norvegia”.

1388 illa esseva governator de Svedia post un accordo con nobilitates svedese in le fortalessa Dalaborg. Alora illa promitteva liberar Svedia ab del rege Albrekt de Mecklenburg e su soldatos german qui esseva odiate per le svedeses. Le 24 de februario illa vinceva in un battalia in Åsle presso Falköping e Albrekt e su filio esseva prisioneros. Post intervention del Hanse illa recipeva Stockholm 1398 in excambio con Albrekt e su filio. Stockholm habeva suffrite plure annos de alliantias anarchic german.

Jam 1396 Margareta habeva succedite facer su nepto Bogislav de Pomerania eligite como rege del tres regnos ma ille esseva fortiate cambiar nomine a Erik de Pomerania. Le 17 de junio 1397 ille esseva coronate in Kalmar e postea le union de Kalmar comencia.

Le Union sub Margareta

[modificar | modificar fonte]

1353-1412
Filia de Valdemar Atterdag
Regina governante de Danmark e Norvegia 1387-1412
Regina governante de Svedia 1389-1412
Matre de Olof

Margareta faceva reductiones de terra del nobilitate e in Danmark e in Svedia pro meliorar le economia del regno. Illa tamben augmentava le impostos lo que naturalmente non esseva popular. Illa esseva multo criticate a causa del multe bailos estranier illa nominava in castellos svedese. Margareta tamben constitueva dignitates ecclesial e seligeva ipse i.a. episcopos pro augmentar le possibilitates pro le Stato imprestar moneta ab le ecclesia. Post le anno 1398 il pare que illa resideva plus in Svedia que in Danmark. Post le morte de Margareta 1412 a causa de peste le monocratia esseva un poco alleviate. In Danmark le consilio del stato obteneva plus influentia e in Svedia rege Erik decideva annular un parte del reductiones de terra. Le nomination del episcopos eveniva sin conflictos obvie.

Le Union sub Erik

[modificar | modificar fonte]

1382-1459
Nepto del soror de Margareta. Adoptate per Margareta
Rege de Svedia (Ericus) 1396-1439 con duo interruptiones
Rege de Norvegia (Erik III) 1389-1442
Rege de Danmark 1396-1439 (Erik VII)
Nulle infantes

Rege Erik regularmente visitava Svedia le prime annos post 1412 ma plus tarde del plus in plus rarmente. Il pare que ille nunquam visitava Norvegia. Como rege del Union ille essayava impedir e concurrer con le Hanse e le Ordine German lo que de facto esseva le scopo del union del Kalmar In general ille continuava le politica exterior de Margareta e il pareva que ille desirava integrar le tres regnos. Incontros del Union con consilieros del tres statos se incontrava in Copenhagen. Ille introduceva un insignia del union, un blason del union e un heraldo commun pro le tres regnos.
In 1429 ille arrangiava le Doana de Öresund e pro assecurar isto ille edificava le castello Kronborg in Helsingör. Nunc le Hanse debe pagar doana e al entrata e al exito del Mar Baltic. Su guerras tamben esseva fortunate e il pareva que le Hanse perderea le privilegios del mercato nordic.
In Svedia ille appunctava bailos danese e german, qui sovente esseva inapte pro le carga, sur le castellos svedese, e episcopos qui tamben esseva incompetente, lo que al fin resultava in revoltas. Le plus famose es le Revolta de Engelbrekt 1434. In plus Erik non voleva respectar le regno hereditari e essayava appunctar su parente Bogislav IX de Pomerania como herede al throno. Le impostos esseva augmentate e le doanas del urbes esseva excessive. Le nobilitate tamben non esseva contente quando illes esseva fortiate participar in guerras estranier.
In novembre 1434 le contrahentes decideva comenciar negotios e illos eveniva in Halmstad april-maio 1435. Le commandante Engelbrekt Engelbrektsson recipeva le castello e le provincia de Örebro
In le autumno 1435 Erik arrivava a Stockholm e le 14 de octobre ille de novo esseva recognoscite como rege si ille garantiva le promissas del election e respectar le constitution legal svedese. Le revolta in Svedia erumpeva de novo post curte tempore e alora le partes se incontrava in Kalmar in julio 1436. Le negotios resultava in un nove acto ma illo non esseva acceptate. Le 1 de septembre on esseva de accordo que Erik esseva rege de Svedia.
Le consilieros danese e svedese se incontrava in julio 1438 in Kalmar ubi illes confirmava le union con pace eterne inter le tres statos, adjuta mutual in guerras e autonomia pro cata stato. Concernente le election de rege on esseva de accordo que nulle stato debeva eliger rege sin negotios con le altere statos. Iste convention esseva confirmate con un nove incontro in Jönköping in novembre 1439 ubi on decideva incontrar se de novo in Kalmar 1440 pro unir se de un nove constitution e eliger un rege del union.

Ma il se monstrava que Erik non intendeva obedir iste promissas e le 24 de septembre 1439 ille pro sempre esseva disthronate in Svedia. In Danmark ille alora jam esseva disthronate e in 1442 ille tamben perdeva le poter in Norvegia. Ille esseva substituite per le nepote Kristofer de Bavaria
Erik se installava sur su insula Gotland ubi ille edificava le fortalessa Visborg e comenciava piratar le naves del Hanse e del Ordine German. 1449 ille esseva assediate per le nove rege svedese Karl Knutsson e remitteva Gotland a Svedia. In le mesme anno ille cambiava domo a su ducato in Pomerania del west ubi ille habeva le nomine Erik I de Pomerania. Ille moriva 1459 e habeva nulle infantes.

Le Union sub Kristofer

[modificar | modificar fonte]

1416-1448
Nepote de Erik de Pomerania
Rege de Svedia 1441-1448
Rege de Danmark 1440-1448 (Kristofer III)
Rege de Norvegia 1442-1448

Le essayos de Erik de realisar un alliantia con Prussia e Burgund pro essayar conquirer Helsingborg e Helsingör esseva considerate menaciante per Danmark e a causa de isto le nepote de Erik, Kristofer de Bavaria, qui habeva 24 annos esseva eligite como rege de Danmark le 9 de april 1440. Le consilio svedese succedeva reciper promissas de Kristofer que ille intendeva reger Svedia secundo le voluntate del consilio. Ille esseva coronate como rege de Svedia in le cathedral de Uppsala 1441 e postea rege de Norvegia in Oslo 1442. Post isto ille esseva coronate como archirex in le Cathedral de Ribe. . Le regno de Kristofer es rememorate per su proclamation de un nove revidite version del Lege provincial de Magnus Eriksson, le Lege Provincial de Kristofer. In illo il esseva clarificate que Svedia esseva un regno electoral e que le rege debeva governar ”con su consilio in Svedia”. Le nove lege provincial fortificava le poter del nobilitate a costo del paisanos.
Kristofer divideva su tempore equalmente inter Danmark e Svedia ma il non es secur que ille del toto visitava Norvegia post le coronation in Oslo 1442. Durante le coronation ille habeva promittite que ille debeva divider su tempore equalmente inter le tres paises ma iste promissa ille rumpeva.
Durante tote su tempore como rege Kristofer essayava obtener controlo de Gotland ubi le disthronate rege Erik habeva le fortalessa de Visborg como base pro un flotta de piratas que ragiava in le Mar Baltic. Per alliantias diverse Kristofer al fin succedeva isolar Erik cuje politica exterior non esseva fortunate. Kristofer moriva per un maladia in 1448.

Le fragmentation del Union

[modificar | modificar fonte]

In Svedia le esseva Karl Knutsson Bonde eligite como rege 1448. Alcun septimanas postea Karl essayava conquirer Gotland ab Erik e post resistentia dur in le urbes ille al fin poteva conquirer Visby excepte le fortalessa de Visborg in decembre 1448. Erik habeva contactos con rege Kristian in Danmark qui arrivava con un flotta e blocava le insula e finalmente le svedeses quitava le insula. Post negotios in Halmstad 1450 il esseva decidite que Danmark e Svedia debeva haber pace eterne e un tractato simile a illo de Kalmar 1438 esseva formulate.

Nove Union sub Kristian I

[modificar | modificar fonte]

1426-1481
Filio de conte Didrik le felice de Oldenburg e Hedvig de Holstein
Rege de Danmark 1448 -1481
Rege de Norvegia 1450 -1481
Rege de Svedia 1457-1464
Patre de Hans

Le decision in Halmstad concernente pace eterne inter Danmark e Svedia tosto esseva interrumpite e le proxime annos plure combattos occurreva. In Svedia le opposition contra Karl cresceva e in 1457 ille iva in exilio a Danzig. Le 2 de julio Kristian esseva eligite como rege de Svedia post i.a. haber promittite que Gotland, Öland e Älvsborg pertineva a Svedia. In plus ille promitteva que le previe tractato de union deberea continuar esser in vigor. Ille besoniava multe moneta, i.a. pro su fratres e le proprie hereditario de Holstein augmentava le impostos. Al fin le svedeses faceva revolta e alora le disthronate Karl Knutsson poteva retornar 1464. Post le morte de Karl Knutsson 1470 Sten Sture esseva eligite como governator del stato. In junio Kristian affirmava le derecto del throno svedese. Post battalias inter svedeses e daneses in le provincia Halland 1470-71 negotios eveniva in Kungsäter. Le resultato de iste negotios es discutite. In junio Kristian arrivava con un flotta e attaccava Stockholm e durante un armistitio Kristian esseva recognoscite como rege per le Provincia Uppland. Intertanto Sten Sture recrutava un armea de paisanos in le provincias Närke e Östergötland ma ille esseva defendite in le Battalia de Brunkeberg (in Stockholm) le 10 de octobre 1471 quando Kristian ipse esseva vulnerate. Kristian moriva le 21 de maio 1481. Su filio, Hans, jam esseva eligite como hereditario del throno in Norvegia e Svedia. Le norvegianos esseva discontente con Kristian e post un nove incontro in Kalmar 1482 le rege esseva fortiate augmentar le influentia del nobilitate. Con iste decisiones tamben le consilio svedese poteva recognoscer le union. On decideva haber un nove incontro in Halmstad 1483 pro eliger un nove rege del union.

Le Union sub Hans

[modificar | modificar fonte]

1455- 1513
Filio de Kristian I e Dorotea de Brandenburg
Patre de Kristian II
Rege de Danmark 1481-1513
Rege de Norvegia 1483-1513
Rege de Svedia 1497-1501 (Johan II)
Patre de Kristian II

Kristian moriva le 21 de maio 1481. Su filio jam esseva eligite como herede del throno in Norvegia e Svedia. Le norvegianos esseva discontente con Kristian e post un nove incontro in Kalmar 1482 le rege esseva fortiate augmentar le influentia del nobilitate. Con iste decisiones tamben le consilio svedese poteva recognoscer le union. On decideva haber un nove incontro in Halmstad 1483 pro eliger un nove rege del union. Su plano del politica exterior a longe termino esseva includer Svedia de novo in le Union de Kalmar e rumper le poter del Hanse in le Mar Baltic. Pro succeder con isto ille se alliava con un stato russe. In le battalia de Rotebro 1497 le armea danese conquireva Sten Sture e su paisanos ab Dalecarlia. Le 26 de novembre ille esseva coronate como rege Johan II in Stockholm e su filio Kristian esseva recognoscite como heredetario del throno.

Svedia quita le Union

[modificar | modificar fonte]

Rege Hans moriva in februario 1513 e in le incontro del union in Halmstad 1517 le representantes svedese refusava recognoscer Kristian II como rege. Sten Sture decideva destruer del fortalessa Almarestäket del archiepiscopo Gustav Trolle. Trolle esseva protegite per le papa Leo X e a causa de isto Sten Sture esseva excommunicate per le archiepiscopo Birger Gunnersen in Lund. A causa de isto Kristian II poteva attaccar Svedia como un deber christian. Sten Sture esseva vulnerate seriosemente in le battalia sur le glacie del laco Åsunden e ille moriva postea.
Post negotios con le consilieros statal svedese Kristian esseva recognoscite como rege de Svedia. Kristian esseva coronate in novembre 1520 e post tres dies de festivitates occurreva le Banio de sanguine de Stockholm quando le le adherentes del Partito Sture esseva occidite como hereticos. Kristian quitava le pais. Revoltas occurreva in Värmland e Småland e in augusto 1521 le commandante del provincia Dalecarlia, Gustav Vasa, esseva eligite como governator del stato.
In Danmark Kristian esseva menaciate per un revolta del nobilitate que se adhereva al oncle de Kristian, Fredrik de Holstein. Ille esseva eligite como nove rege danese in martio 1523 durante que Kristian fugiva al estraniero.
Secundo le historico Erik Lönnroth, e le plus alteres, le problemas del union dependeva de un lucta inter duo theorias statal: le ”regime regal” ubi le poter es concentrate al rege e le ”regime politic” ubi le rege es controlate per su consilio statal e su promissa regal.

Norvegia perde su autonomia

[modificar | modificar fonte]

Le tractato de union inter Danmark e Norvegia ancora esseva in vigor. In augusto 1523 arrivava duo consilieros del stato danese a Norvegia pro reciper Fredrik recognoscite como rege de Norvegia. Alora le norvegianos i.a. exigeva eliminar le ”heresia de Luther” e que solmente norvegianos o daneses maritate con norvegianas deberea haber provincias. Le rege acceptava isto ma quando ille se sentiva secur sur le throno ille appunctava tamben daneses, mesmo in le consilio del stato.
In 1529 le prince regal Kristian arrivava a Norvegia con 14 naves e 1500 soldatos qui robava le joieles del Ecclesia de Maria in Oslo. Le archiepiscopo advocava le rege disthronate Kristian II qui con 2000 homines non poteva conquirer le fortalessas de Akershus e Bergenhus e in le primavera 1532 un armea danese-german consistente de 6000 homines le batteva. Kristian esseva imprisionate pro tote su vita
Post le morte de Fredrik 1533 un guerra civil occurreva in Danmark, le Vendetta del contes. Ambe partes luctava pro cata uno su rege lutheran, Kristian II e Kristian III. In octobre 1536 Kristian II esseva eligite como rege de Danmark e ille alora promitteva que Norvegia in le futuro debeva esser un parte de Danmark. Tosto ille poteva nominar episcopos lutheran in Norvegia.
Le consilio statal non habeva essite unite partialmente a causa del geographia. Le provincias esseva desde longe tempore concedite a nobiles danese e accordos de mercato inter Bergen e le Hanse esseva decidite in Danmark. Dunque Norvegia le ultime annos de facto non habeva essite un stato autonome e le decision de Kristian II solmente esseva un formalisation del praxis prevalente.
Non ante 1905 esseva Norvegia de novo un stato autonome.