Saltar al contento

Sephardi

De Wikipedia, le encyclopedia libere
Photo de 1900: sposos sephardi de Sarajevo in vestimento traditional

Sephardi o sephardita (note etiam como: judeo hispanic o iberic; in hebreo: ספרדי sefardí al singular, e ספרדים sfaradím al plural, aut יהדי ספרד yehudei Sfarad, ex: ספרד Sfarád, Hispania) es un termino que refere, in su senso le plus stricte, al judeos cuje lineage es illo del communitate judee medieval de Iberia qui era expulsate ab Espania in 1492 e ab Portugal in 1498 al pena de morte per le ecclesia catholic.

Iste sephardim estableceva un diaspora, particularmente in le varie partes del Imperio Ottoman e alsi in le Paises Basse. Alcunos, le crypto-judeos appellate marranos, ha remanite in Iberia, o in le imperio espaniol in le Americas, e affectava a ser catholic ma secretemente practicava judaismo. Trans le seculos le diaspora sephardi cresceva, includente a Anglaterra (cuje rege ha expulsate le judeos in 1290) comenciante in le 1650s quando judeos era permittite per le governamento del republica revolutionari de Oliver Cromwell e al colonias anglese in America del Nord que ha devenite le SUA. Durante le seculo XX un grande parte del population sephardi ha migrate a Israel.

Le lingua traditional del judeos sephardi, appellate ladino o judeo-espaniol, es un dialecto de espaniol scripte in le alphabeto hebree. Le etymologia del parola es de Sepherad (סְפָרַד), le nomine in hebreo de un loco biblic que era identificate con Espania.

Hodie sephardi es communmente usate in un senso plus late e refere a tote le communitates de judeos qui non es ashkenazi, includente le judeos mizrahi del communitates qui traditionalmente parlava in le lingua arabic, le judeos persian parlante persiano, e alteres qui non usa le version ashkenazi del ritos e traditiones judee.

Wikimedia Commons ha files multimedia de: Sephardi