Paradoxo del fortia inarrestabile
Le paradoxo del fortia inarrestabile, etiam appellate le paradoxo del fortia irresistibile, o paradoxo del scuto e lancea, es un paradoxo classic formulate assi: "Que occurre quando un fortia inarrestabile incontra un objecto immovibile?" Il es postulate implicitemente que e le objecto immovibile e le fortia inarrestabile es indestructibile, si non le solution al question esserea trivialmente facile. Additionalmente, il es postulate que illos es duo entitates distincte.
Le paradoxo eveni proque illo se basa super premissas que se exclude mutualmente, a saper que il pote simultaneemente exister un fortia que nulle objecto pote stoppar e un objecto qui pote stoppar omne fortia.[1]
Origines
[modificar | modificar fonte]Un exemplo de iste paradoxo que non veni del pensamento occidental pote esser trovate in le origine del parola chinese pro "contradiction", 矛盾 (pinyin: máodùn, "lancea–scuto"). Iste termino origina de un historia relatate in le libro del seculo tres Han Feizi.[2] In ille historia, un viro tentava vender un lancea e un scuto. Quando on le demandava quanto bon le lancea esseva, ille diceva que illo pote perforar qualcunque scuto. Postea, quando on le demandava quanto bon le scuto esseva, ille diceva que illo pote defender contra qualcunque attacco de lancea. Un persona tunc le demandava lo que occurrerea si ille usava su lancea pro attaccar su scuto; le venditor non poteva responder. Isto causava le creation del idiotismo "zìxīang máodùn" (自相矛盾, "ab expression lancea scuto"), significante "que contradice se mesme".
Un altere exemplo ancian e mythologic que illustra iste thema es le historia del vulpe de Teumessos, un bestia que non pote jammais esser attrappate, e le can Laelaps, que semper attrappa lo que illo chassa. Quando ille comprende le paradoxo, Zeus transforma ambe creaturas in le stellas fixate del constellationes Canis Major (Laelaps) e Canis Minor (le vulpe), o in petra.[3][4]
Applicationes
[modificar | modificar fonte]Le difficultates que iste paradoxo implica pote applicar se a ulle conflicto inter duo extremos opposite e definite de maniera abstracte.
Iste paradoxo es considerate plus como un exercitio de logica que un reflexion super un evento possibile in le universo. Scientificamente, un fortia irresistibile necessita un energia infinite, e un objecto immovibile necessita un massa infinite, ambes essente impossibile in un universo non infinite. Un exemplo concrete de uso del paradoxo se applica al omnipotentia de Deo, e es exprimite per le question: "Pote Deo crear un petra si pesante que illo mesme non pote levar lo?"[5]
Un altere accostamento es que un fortia inarrestabile, un objecto o fortia con un inertia infinite, esserea consistente con le definition de un objecto immovibile, in tanto que illos esserea un sol e unic cosa. Qualcunque objecto cuje impulsion o movimento non pote esser modificate es un objecto immovibile, e illo stopparea qualcunque objecto sub su influentia, lo que face de illo un fortia inarrestabile tamben.[6]
Un universo deterministic pote continer plure tal fortias o objectos tanto longe como illos non es jammais destinate a incontrar se in tote le historia de ille universo. In effecto, in le contexto de un tal universo, on poterea redefinir le parolas "irresistibile" e "immovibile" como "que nihil jammais succede a resister" e "que nihil jammais succede a mover" (in le limitationes del historia fixate del universo deterministic in question) in loco del possibilitates contrafactual. Isto es similar al principio de autoconsistentia de Novikov del paradoxo del granpatre in scenarios de viage temporal.
Referentias cultural
[modificar | modificar fonte]In All-Star Superman, un comic DC per Grant Morrison e Frank Quitely, Superman incontra le Ultrasphinx, que le demanda "Que occurre quando le fortia inarrestabile incontra le objecto immovibile?", a que Superman responde "Illos capitula".
In le serie de 1982 Knight Rider, KITT face referentia al paradoxo quando illo es confrontate al eventualitate de un collision frontal con su prototypo denominate KARR, que possede le major parte del capacitates de KITT includente un corpore quasi indestructibile.
In le film de 1991 Kickboxer 2, Xian, un maestro thailandese de artes martial, describe le paradoxo con un allegoria in que ille demanda lo que occurre quando un rhinocerote, un animal que nihil pote arrestar, percute un elephante, un animal que nihil pote facer mover; le responsa essente que ambe bestias mori.
In le film Imagine Me And You (2005) le paradoxo del fortia irresistible es un subjecto recurrente que es mentionate pro le prime vice per H e pro le ultime vice per Heck, que compara le amor de Rachel pro Luce con le fortia inarrestabile, e se compara con le objecto immovibile, dicente "Lo que tu senti es le fortia inarrestabile, lo que significa que io debe vader me".
In le film de Christopher Nolan The Dark Knight (2008), le Joker face referentia al paradoxo del fortia irresistible in su dialogo final con Batman. Le Joker tenta pro le ultime vice explicar le ration proque Batman non pote disfacer se de su indentitate secrete per dicer "Tu non me poteva lassar vader, si? Isto es lo que occurre quando un fortia inarrestabile incontra un objecto immovibile. Tu es realmente incorruptibile, no? Tu non me occidera a causa de tu conviction erronee de superioritate moral, e io non te occidera proque tu es troppo amusante. Io crede que tu e io es destinate a facer isto eternalmente".
Le banda de rock Jane's Addiction usa iste paradoxo in le parolas del canto "Irresistible Force" super su album The Great Escape Artist (2011).
In le station 5, episodio 13 de Burn Notice, Oswald refere a Michael Westen como un "fortia inarrestabile", e refere a se como un "objecto immovibile". (2011)
Vide etiam
[modificar | modificar fonte]Referentias
[modificar | modificar fonte]- ↑ (anglese)
Mike Alder (2004). "Newton's Flaming Laser Sword". Philosophy Now 46: 29–33.
- Etiam disponibile como Mike Alder (2004). Newton's Flaming Laser Sword. Mike Alder's Home Page. Universitate de Australia occidental. Archivo del original create le le 14 de novembre 2011.
- ↑ (anglese) Han Feizi (韓非子), capitulo 36, Nanyi (難一 "Collection de Difficultates, No. 1")'.
- ↑ (francese) Apollodoros, Bibliotheca, [leger in Internet] (II, 4, 6-7)
- ↑ (francese) Pausanias, Description de Grecia [leger in Internet] (IX, XIX, 1)
- ↑ (anglese) Paradoxes, Situations which defies intuition, "by Wikipedians", p. 449.
- ↑ (anglese) "Immovable Object vs. Unstoppable Force - Which Wins?" per minutephysics [vider in Youtube]