Chef Seattle

Chef Seattle
Sexo	mascule
Nascentia	1786 (Washington Territory)
Decesso	1866-06-07 (Port Madison Indian Reservation)
Ethnicitate	Suquamish, Duwamish[*]
Citatania	Statos Unite de America
Occupation	tribal chief[*]
Obras notabile	Chief Seattle's speech[*]
Religion	Ecclesia Catholic
Infantes	Princess Angeline[*]
Lingua	anglese, Lushootseed[*]
Identificatores
ISNI	000000010598086X, 0000000396289111
VIAF	291201399
Commons	Chief Seattle

Chef Seattle (circa 1786 – 7 de junio 1866) esseva le chef del tribos amerindian Suquamish e Duwamish situate in le area que hodie es le stato de Washington del Statos Unite. Essente un figura prominente inter su populo, ille se converteva al catholicismo e cercava le via de accommodation per le blancos, habente un grande relation con David Swinson "Doc" Maynard. Seattle prendeva su nomine del chef per suggestion de Maynard.

Ille es cognoscite pro su "Responsa al Chef de Washington", ubi ille parla del relation del indianos native con le terra e ubi ille pete al chef american respectar le terras del indianos.

Vita

Ille nasceva circa 1786 in Bake Island (Washington) e moriva le 7 de junio 1866, in le reserva Suquamish de Port Madison (Washington). Su patre, Schweabe, era le guida del tribo Sequamish e su matre era Scholitza del Duwamish. Su lingua materne era le lushootseed meridional.

Quando Seattle era juvene, ille ganiava su reputation como guida e guerrero, deroutante gruppos de inimicos invasor que veniva desde Green River e attaccante Chemarum e S'Klallam, tribos que viveva in le Peninsula Olympic. Ille era multo alte, con 182 cm de altura. Ille era anque un orator cognoscite e su voce habeva un portata de un medie millia o plus de distantia quando ille se dirigeva al audientia.

Ille se maritava con duo uxores del aldea de Tola'ltu, al est de Duwamish Head in Elliott Bay (hodie in le west de Seattle). Su prime sposa moriva quando nasceva su prime filia. Ille habeva plus infantes con su secunde sposa. De illes, le plus cognoscite es le Princessa Angeine. Post le morte de un de su filios, ille se refugiava e se baptisava in le Ecclesia Catholic, probabilemente in 1848 circa Olympia. Tote su familia era anque baptisate e cresceva con fide, e su conversion marcava su apparition como un guida que cercava le cooperation con le nove colonos.

Ille moriva le 7 de junio in le reserva del Suquamish in Port Madison.

Discurso

« Le Grande Chef de Washington manda dicer que ille desira comprar nostre terras. Le Grande Chef anque nos invia parolas de amicitate e bon voluntate. Nos apprecia iste mansuetude proque nos sape que pauc falta le face, in su loco, nostre amicitate. Nos va considerar su offerta, proque nos sape que, si nos non lo face, le homine blanc potera venir con su armas de foco e prender nostre terras. Le Grande Chef de Washington potera confider in lo que dice le Chef Seattle con le mesme certitude con que nostre fratres blanc potera confider in le retorno del stationes. Mi parolas es immutabile como le stellas. Como pote vos comprar o vender le celo, le calor del terra? Iste ideea nos pare extranee. Nos non es possessores del frescura del aer ni del scintillation del aqua. Como poterea vos comprar los a nos? Nos lo dice opportunamente. Vos debe saper que cata particula de iste terra es sagrate per mi populo. Cata folio resplandescente, cata plagia arenose, cata nebula in le obscur bosque, cata clar e cata insecto con su susurro es sagrato in le memoria e le experientia de mi populo. Le sapa que circula in le arboles porta le memories del homine de pelle rubie. Le mortos del homine blac oblida se de su terra nata quando va caminar inter le stellas. Nostre mortos nunquam oblida iste fermose terr proque illa es le matre del homine de pelle rubie. Nos es parte del terra e ila es parte de nos. Le fragrante flores es nostre sorores; le cervo, le cavallo, le aquila majestose es nostre frates. Le prateria, le calor corporal del pulletto e le homine, omne pertine al mesme familia. "Pro isso, quando le Grande Chefe de Washington manda decir que desira comprar nostre terras, es multe lo que pete. Le Grande Chefe manda dicer que nos reservara un loco pro que nos pote vivir commodemente inter nos. Ille essera nostre patre e nos sera su filios. Pro eso nos considera su offerta de comprar nostre terras. Mas, illo non essera facile proque iste terras es sagrate por nos. Le aqua scintillante que curre per le rios e 'esteros non es solmente aqua sed le sanguine de nostre ancestres. Si nos vos vende iste terras, vos debe recordar que illas es sagrate e vos debera inseniar a vostre filios que lo es e que cata reflecto phantasmal in le aquas clar del lacos parla de eventos e mementos del vita de mi populo. Le murmuration del aqua es le voce del patre de mi patre. Le rios es nostre frates, illos calma nostre sete. Le rios porta nostre canoas e alimenta nostre filios. Si nos vos vende nostre terras, vos debera recordar e inseniar a vostre filios que le rios es nostre frates e frates de vos; vos debera in avante donar al rios le tracto bondadose que donara a qualcunque frate. Nos sape que le homine blanc non comprende nostre manera de esser. A ille non le importa un pedazo de terra que le altere proque ille es un extranee que ariva in le nocte e saca del terra lo que besonia. Le terra non es su frate sed su inimico. Quanla la ha conquestate la abandona e seque su camino. Ille lasa detra de ille le tumbas de su patres sine que le importa. Ille spolia del terra su filios sin que le importa. Ille oblida le tumba de su patre e le derectos de su filios. Ille tracta a su matre, le terra, e a su frate, le celo, como si essse cosas que on pote comprar, spoliar e vender, como si esse agnos e contras de vitro. Su insatiabile appetito devorara le terra e lasara post ille sol un deserto. Io non pote comprender lo. Nos es de un maniera de esser multe differente. Vostre citates damna le oculos del homine de pelle rubie. Forsan es proque le homine de pelle rubie es salvagie e non porte comprender le cosas. Non ha necun posto tranquilllo in le citates del homine de pelle blac; necun posto ubi poterea escoltar se in le primavera le mostra del follias o movimento del alas de un insecto. Forsan me lo para a mi proque oo es un salvagie e non comprende bene le cosas. Le ruito del citate es un insulto pro le aure. E io me pregunta: Que typo de vita ha le homine quando non pote ascoltar le crito solitari de un hairon o le discussion nocturene del ranas circa del cavo de aqua? Io es un homine de pelle rubie e non pote entender. Al indios nos delecta le murmure del vento 'fregando le cara del laco e su odor post del pluvia de mediodie, con su peculiar fragantia. Le homine de pelle rubie es cognoscetor del valor inapreciabile del aer jam que tote le cosas respira su aliento: le animal le arbore, le homine. Mais il pare que le homine de pelle blanc non senterea le aer que respira. Como un homine que il ha dies que agoniza, ille non pote sentir le poeste. Si vos vendeva le terras, vos deberea lasar las in pace e que illas continuarea sagrate pro que esserea un loco in le que usque le homine de pelle blanc poterea saporar le vento adulciate per le flores del pateria. Nos vole considerar vostre offerta de comprar nos le terras. Si deciderea acceptar lo io habere que poner vos un condition: que le homine de plle blanc mirarea al animales de iste terra como frates. Io es salvagie, ma me pare que il debe esser assi. Io ha viste buffalos a mil putrificante se abandonate in le praterias; le homine de pelle blanc les disparava desde le cavallo de foco sine parar lo. Io es salvagie e non entende proque le cavallo de foco vale plus que le bufalo, jam que nos lo occide sole a cambio de nostre proprie vita. Que pote esser del homine sine animales? Si tote le animales dispareva, le homine haverea que morir con grande solitate de spirito. Proque tote lo que les passa al animales, anque le passa al homine Tote le cosas es ligate inter si. Il esserea necessari que ensenarea a vostre filios que le sol sub se pedes es le cineres del avos. Illes respetate le terra si vos les dice que illa es plene de vita del ancestres. On besonia qe vostre filios lo saperes, equal que le nostre, que le terra es le matre de tote nos. Que qualcunque damno causate al terra lo suffre su filios. Le homine que exspue al terra, a si mesme il es exscupente. De un cosa nos es sicure: le terra no pertine al homine; es le homine qui pertine al terra. Le homine non ha tessite le rete que es le vita, sole es un filio. Le suffrimento del terrra converte se in suffrimento pro su filios. Nos es secure de isto. Tote le cosas es ligate como le sangre de un mesme familia. Usque le homine de plle blanca, que ha amicitate con Deo e se passea e parla, non pote eluder iste destino nostre comun. Forsan esseva certe que nos es frates. On le vedera. Nos sape un cosa que forsan descovrira vos plus avante: que nostre Deo es le mesme que le vostre. Vos pensa que forsan vos have poter pro encima de il e al mems tempo lo vole haver super tote le terras, ma vos non pote tener lo. Le Deo de tote le homines se compadece equalmente de los de pelle blanc que de los de pelle rubie. Iste terra es aprecciate pro su creator e spoliar la esserea un grave offensa. Le homines de pelle blanc anque succumbera soffocate per vos proprie delictos. Mais vos videra le luce quando arivava le hora final e comprendera que Deo vos guidava a iste terras e vos permitteva su domination e le domination del homine de pelle rubie con alicun scopo special. Iste destino es in veritate un misterio, proque nos non pote comprender que passara quando le bufalos se haverea exstincte; quando le cavallos haverea perdite su libertate; quando remanerea necun angulo del bosco sine le odor del homine e quando por encima del verde collinas nostre per tote partes le telas de aranea de filos de ferro que porta nostre voce. Ubi es le bosco spesso? Dispareva. Ubi le aquila? Dispareva. Assi termina le vita e nos comencia superviver! »