Tempore (meteorologia)

De Wikipedia, le encyclopedia libere
Tempore
instantia de: phenomeno natural[*]
subclasse de: meteorological phenomenon[*], state[*]
parte de: atmospheric circulation[*]


Commons: Weather

Tempore[1] in meteorologia es le stato del atmosphera, al grado que illo es calide o frigide, humide o sic, calme o tempestic, clar o nubose. Tempore, vidite ab un perspective anthropologic, es alicun cosa omne humanes in le mundo constantemente ha experientia de per lor sensos,al minus durante esser foras. Il ha socialmente e scientificamente construite comprehensiones de que tempore es, que face illo cambiar, le effecto illo ha sur humanes in differente situationes, etc. Ergo, tempore es alicun cosa gente sovente communica re.

Tempesta tonitral proxime Garajau, Madeira

Le majoritate de phenomenos del tempore occure in le troposphera[2][3], justo sub le stratosphera. Tempore generalmente refere al activitate quotidian de temperatura e precipitation, ma climate es le termino pro le statisticas de conditiones atmospheric durante periodos plus longe.[4] Quando usate sin qualification, "tempore" (in le senso meteorologic) generalmente significa le tempore del Terra.

Tempore es pulsate per differentias de pression aeral (temperatura e humiditate) inter un loco e un altere. Istes differentias de pression e temperatura pote occurer a causa del angulo solar a cata loco particular, que varia per latitude del tropico. Le grande contrasto de temperatura inter aer polar e aer tropic causa le currente jectal. Systemas de tempore in le medie-latitudes, tal como cyclones extratropic, es causate per instabilitates del fluer del currente jectal.

Proque le axe del Terra es inclinate relative a su plana orbital, lumine solar es incidente a angulos differente a saisones differente del anno. Sur le superficie terrestre, temperaturas usualmente rangia ±40 °C (-40 °F a 100 °F) annualmente. Durante milles de annos, cambiamentos del orbita terrestre pote afficer le amonta e distribution de energia solar recipite per le Terra, assi influentiar longe-termino climate e global cambiamento climatic.(Vide cyclos Milankovitch ). [5]

Differentias de temperaturas superficial alora causa differentias pressional. Plus alte altitudes es plus frigide que plus basse altitudes a causa de differentias in calefication compressional. Prognosticar le tempore es le application de scientia e technologia pro predicer le stato del atmosphera in le futuro a un loco particular. Le systema es un systema chaotic; assi parve cambiamentos a un parte del systema pote cresce de haber effectos grande sur le systema como un toto. Human essayos de controla le tempore ha occurite durante historia human, e il ha evidentia que activitates human como agricultura e industria ha modificate patronos del tempore.

Studiar como le tempore functiona sur altere planetas ha essite utile pro comprehender como tempore functiona sur Terra. Un famose puncto de referentia in le Systema Solar, le Macula Rubie Grande de Jupiter, es un anticyclonic tempesta sapite de haber existite pro al minus 300 annos. Totevia, tempore non es limitate a corpores planetari. Le corona de un stella es perder constantemente a in spatio, crear que es essentialmente un multo rar atmosphera in omne parte del Systema Solar. Le motion de massa ejectite ab le Sol es appellate le vento solar.

Causas[modificar | modificar fonte]

Nubes de cumulonimbus calvus

Sur Terra, le commun phenomenos temporal include vento, nube, pluvia, nive, nebula, e tempestas pulveric. Eventos minus commun include disastros natural tal como tornados, cyclones tropic, e tempestas glacial. Quasi omne familiar phenomenos de tempore occure in le troposphera (le plus basse parte del atmosphera).[3] Tempore occure anque in le stratosphera e pote afficer tempore sub in le troposphera, sed le mechanismos exacte non es comprendite ben. [6]

Como discutite in le section previe, tempore occure grandemente a causa de differentias de pression in le aere (temperatura e humiditate) inter un loco e un altere. Le contrasto forte de temperatura inter aere polar e tropic causa le currente jectal. [7] Systemas de tempore in le medie-latitudes es causate grandemente per instabilitates del flux del currente jecta (vide baroclinitate). [8] Totevia, systemas temporal in le tropicas, tal como monsones o organisate systemas de tempestas tonitral, es causate per processos differente.

Le calefaction solar inequal (le formation de zonas de temperatura e gradientes de humiditate, o frontogenesis) anque pote esser causate per le tempore se in le forma de nubositate e precipitation. [9] Altitudes plus alte es typicamente plus frigide que altitudes plus basse, que es explicate per le gradiente thermal adiabatic. [10][11] In alicun situationes, le temperatura pote crescer con elevation. Iste phenomeno es appellate un inversion e pote causar piccos de montanias de esser plus calide que le valles infra. Inversiones pote promover le formation de nebula e sovente age como un capsula que supprime disveloppamento de tempestas tonitral. Sur scalas parve, differentias temperatural pote occurer perque superficies differente (tal como oceanos, forestes, laminas glacial, o objectos artificial) ha differente characteristicas physic tal como reflectivitate, asperitate, o contento de humiditate.

Differentias de temperatura superficial alora causa differentias de pression. Un superfice calide califice le aere supra illo causar lo de expander e reducer le densitate e le resultante pression del aere superficial. [12] Le resultante gradiente pressional horizontal move le aere de plus a minus alte regiones pressional, face un vento, e le rotation del Terra alora causa deviation de iste flux aeral a causa del Effecto de Coriolis. [13] Le systemas simple assi formate pote alora monstrar comportamento emergente pro producer plus systemas complexe e altere phenomenos temporal. Exemplos de scala grande include le Cellula de Hadley, e un exemplo de scala minus grande es brisas marin.

Formar le planeta Terra[modificar | modificar fonte]

Tempore es un del fundamental processos que forma le Terra. Le processo de meteorisation decompone le petras e solos a in plus parve fragmentos e alora a in lor substantias constituente.

Systemas major de vento e pression e tempore connexe[modificar | modificar fonte]

Region Nomine Pression Ventos Superficial Tempore
Equator (0º) Zonas calma equatoral (ITCZ o basse equatoral) Basse Ventos legier e variabile Nubose, abundante precipitation in omne saisones; fonte de cyclones tropic. Relativemente parve salinitate del superficie marin a causa de grande pluvia relative a evaporation
0º-30ºN e S Ventos alizeo (orientales) - Nord-est in le Hemisphera del Nord; Sud-est in le Hemisphera del Sud Estate humide, hiberno sic; via pro disturbantias tropic
30ºN e S Latitudes de cavallos (alte subtropic) Alte Ventos legier e variabile Parve nubositate; sic in omne saisones. Relativemente grande salinitate del superficie marin a causa de grande evaporation relative a precipitation
30º-60ºN e S Prevalente Occidentales - Sud-west in le Hemisphera del Nord; Nord-west in le Hemisphera del Sud Hiberno humide, estate sic; via pro pression subtropic alte e basse
60ºN e S Fronte polar Basse Variabile Zona de tempore nubose e tempestic; ample precipitation in omne saisones
60º-90ºN e S Orientales polar - Nord-est in le Hemisphera del Nord; Sud-est in le Hemisphera del Sud Frigide aer polar con multo basse temperaturas
90ºN e S Polos Alte Al sud in le Hemisphera del Nord; Al nord in le Hemisphera del Sud Aer frigide e sic; sparse precipitation in omne saisones

Prognosticar[modificar | modificar fonte]

Prognostico del pressiones superficial pro cinque dies a in le futuro pro le Oceano Pacific del nord, America del Nord, e le Oceano Atlantic del nord sur 9 Junio 2008

Prognosticar temporal es le uso de scientia e technica pro predicer le stato del atmosphera in le futuro e a un loco particular. Humanes ha essayate de predicer le tempore informalmente pro millennios, e formalmente post que al minus le 19e Seculo. [14] Prognosticos temporal (bulletines meteorologic) es facite per colliger datos quantitative re le stato currente del atmosphera e usar comprehension scientific del processos atmospheric pro projectar como le atmosphera cambiara.[15]

Previe basate primemente sur observationes human del cambiamentos in pression barometric, conditiones currente de tempore, e conditiones del celo,[16] [17] modellos prognostic es usate nunc pro determinar conditiones futural. Human entrata ancora es requirite pro seliger le plus bon possibile modello prognostic de basar le prognostico sur, que involve habilitates de recognition patronal, teleconnectiones, e cognoscentia del performantia e prejudicio de modellos. Le natura chaotic del atmosphera, le grande potentia computational requirite pro solver le equationes que describe le atmosphera, errores involvite in mesurar le conditiones initial, e un comprehension incomplete del processos atmospheric significa que prognosticos deveni minus accurate como le differentia in currente tempore e le tempore pro qual le prognostico es facer (le rangia del prognostico) cresce. Le uso de ensembles e consenso modellic adjuta de stricter le errores e selecte le resulto le plus probabile. [18] [19] [20]

Il ha un varietate de consumitores de prognosticos temporal. Advertimentos temporal es prognosticos importante perque illos es usate pro proteger vita e proprietate. [21] [22] Prognosticos basate sur temperatura e precipitation es importante a agricultura. [23][24][25][26] Prognosticos de temperatura es usate per companias electric pro estimar demanda in le futuro. [27][28][29] Sur un base quotidian, gente usa bulletines meteorologic pro determinar que de portar sur un die particular. Proque activitates al aere libere es limitate per pluvia forte, nive, e frigido ventic, prognoses pote esser usate pro planar activitates circa istes eventos.

Vide etiam[modificar | modificar fonte]

Referentias[modificar | modificar fonte]

  1. Derivation: Entitates: 1. (it) Tempo (meteorologia) || 2. (es) Tiempo atmosférico || (pt) Tempo (meteorologia) || 3. (fr) Temps (météorologie) || 4. (en) Weather || Controlo: (de) Wetter || (ru) Погода || - (Extra): (la) Status caeli
  2. Glossario de Meteorologia. Hydrosphere. Recuperava sur 27 Junio 2008.
  3. 3,0 3,1 Glossario de Meteorologia. Troposphere. Recuperava sur 27 Junio 2008.
  4. http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?id=climate1
  5. Milankovitch, Milutin. Canon of Insolation and the Ice Age Problem. Zavod za Udz?benike i Nastavna Sredstva: Belgrade, 1941. Isbn=86-17-06619-9.
  6. O'Carroll, Cynthia M. (18 October 2001). Weather Forecasters May Look Sky-high For Answers. Goddard Space Flight Center (NASA). Archivo del original create le 27 June 2009. Recuperate le 12 July 2015.
  7. John P. Stimac. Pression aeral e vento. Retrieved on 8 May 2008.
  8. Carlyle H. Wash, Stacey H. Heikkinen, Chi-Sann Liou, e Wendell A. Nuss. A Rapid Cyclogenesis Event during GALE IOP 9. Recuperava sur 28 Junio 2008.
  9. Ron W. Przybylinski. The Concept of Frontogenesis e its Application to Winter Weather Forecasting. Retrieved on 28 June 2008.
  10. Mark Zachary Jacobson (2005). Fundamentals of Atmospheric Modeling, 2nd, Cambridge University Press. ISBN 0-521-83970-X. OCLC 243560910. 
  11. C. Donald Ahrens (2006). Meteorology Today, 8th, Brooks/Cole Publishing. ISBN 0-495-01162-2. OCLC 224863929. 
  12. Michel Moncuquet. Relation inter densitate e temperatura. Recuperava sur 28 Junio 2008.
  13. Encyclopedia del Terra. Vento. Recuperava sur 28 Junio 2008.
  14. Eric D. Craft. An Economic History of Weather Forecasting. Archived 2007-05-03 at the Wayback Machine Retrieved on 15 April 2007.
  15. NASA. Weather Forecasting Through the Ages. Archived 2005-09-10 at the Wayback Machine Retrieved on 25 May 2008.
  16. Weather Doctor. Applying The Barometer To Weather Watching. Retrieved on 25 May 2008.
  17. Mark Moore. Field Forecasting: A Short Summary. Archived 2009-03-25 at the Wayback Machine Retrieved on 25 May 2008.
  18. Klaus Weickmann, Jeff Whitaker, Andres Roubicek and Catherine Smith. The Use of Ensemble Forecasts to Produce Improved Medium Range (3–15 days) Weather Forecasts. Retrieved on 16 February 2007.
  19. Todd Kimberlain. Tropical cyclone motion and intensity talk (June 2007). Retrieved on 21 July 2007.
  20. Richard J. Pasch, Mike Fiorino, and Chris Landsea. TPC/NHC’S REVIEW OF THE NCEP PRODUCTION SUITE FOR 2006. Retrieved on 5 May 2008.
  21. National Weather Service. National Weather Service Mission Statement. Retrieved on 25 May 2008.
  22. National Meteorological Service of Slovenia
  23. Blair Fannin. Dry weather conditions continue for Texas. Retrieved on 26 May 2008.
  24. Dr. Terry Mader. Drought Corn Silage. Archived 2011-10-05 at the Wayback Machine Retrieved on 26 May 2008.
  25. Kathryn C. Taylor. Peach Orchard Establishment and Young Tree Care. Archived 2008-12-24 at the Wayback Machine Retrieved on 26 May 2008.
  26. Associated Press. After Freeze, Counting Losses to Orange Crop. Retrieved on 26 May 2008.
  27. The New York Times. FUTURES/OPTIONS; Cold Weather Brings Surge In Prices of Heating Fuels. Retrieved on 25 May 2008.
  28. BBC. Heatwave causes electricity surge. Retrieved on 25 May 2008.
  29. Toronto Catholic Schools. The Seven Key Messages of the Energy Drill Program. Archived 2012-02-17 at the Wayback Machine Retrieved on 25 May 2008.
Nota
Nota