Lingua nederlandese
| Lingua nederlandese | |
|---|---|
| Nomine native: | Nederlands, Hollands, Vlaams |
| instantia de: | lingua[*], lingua moderne[*] |
| subclasse de: | Low Franconian[*] |
| |
| Personas: | 23 100 000 |
| Scriptura: | alphabeto latin |
| Phylogenese: |
|
| Statuto official | |
| Regulate per: | Nederlandse Taalunie |
| Codices de position | |
| ISO 639-1 | nl |
| ISO 639-2 | nld, dut |
| ISO 639-3 | nld |
| Glottolog | dutc1256 |
| LinguistList | nld |
| Linguasphere | 52-ACB-a |
| IETF ID | nl |
| Wikimedia ID | nl |
| |
| Commons: | Dutch language |
| categoria principal: | Categoria:Lingua nederlandese |
Le nederlandese (o hollandese) es un lingua indoeuropee, germanic, germanic occidental, basse-germanic, franconian basse, franconian basse occidental.
Le nederlandese es le lingua materne de plus de 22 milliones de gente. Intra le Union Europee (UE) le lingua occupa un septime placia quanto al grandor del linguas del UE. Le nederlandese es principalmente parlate in Nederlandia, Belgica (in Flandra) e Surinam.
Le lingua afrikaans, que es parlate in Africa del Sud es derivate del lingua nederlandese, via le colonialistas nederlandese in Africa.
Characteristicas del nederlandese
[modificar | modificar fonte]Le nederlandese es characteristic pro su tendentia a formar longe e a vices multo complicate nomines componite, essente simile al germano e al linguas scandinave.
Como le majoritate de linguas germanic il ha un structura syllabic que permitte gruppos de consonantes bastante complexos. Le nederlandese es characteristic pro su uso prominente de fricativas velar. Iste lingua ha tres generes: masculin, feminin e neutro ma, pro le pauc differentias grammatical inter le masculino e le feminino, in le practica il pare que illo es reducite a solmente duo: commun e neutro, le qual es simile al systema de generes del majoritate del linguas scandinave continental.
Regulation
[modificar | modificar fonte]Le organismo que regula le lingua es le Nederlandse Taalunie (Union del Lingua Nederlandese), create in 1986 con le scopo de fixar le norma linguistic commun pro le Pais Basse e Belgica. Posteriormente in 2004 se addeva Surinam.
Le norma official es cognoscite como Standaardnederlands (nederlandese standard), ben que illo tamben es nominate Algemeen Nederlands o AN (nederlandese general), termino derivate del antique ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands) que jam non es usate pro esser considerate elitista.
Linguas vicin
[modificar | modificar fonte]Le vocabulario del lingua nederlandese mantene un origine predominantemente germanic, lo que face que illo es plus proxime al germano que al anglese, pois que iste ultime ha suffrite un grande influentia del francese. Le nederlandese comparti multe functiones con le germano, ma con un morphologia minus complicate causate per le deflexion. Le systema consonantic del nederlandese, ha plus de relation con le linguas scandinave pro non haber tenite un mutation consonantic como le alte germano. Como illo non ha suffrite iste cambio de sonos, multe personas dice que illo es un lingua ponte inter le germano e le anglese.
Illo ha multe relation con le afrikaans, un lingua germanic, creolo del nederlandese, parlate in Africa del Sud e Namibia. Illos ha multe regulas differente, ma duo personas pote comprender se in iste duo linguas.
Historia
[modificar | modificar fonte]Le historia del lingua nederlandese comencia in le 500 a.Chr. post que le antique francico, un del multe linguas del tribos germanic occidental, esseva dividite pro le secunde cambio consonantic germanic durante le mesme tempore que le lege nasal Ingvaeonic portava al developpamento del nederlandese moderne, le frison e le anglese.
Le dialectos septentrional del antique francico generalmente non participava in iste duo cambios, excepte alicun cambios parve que es cognoscite hodie como "antique basse franc"; "basse" es per le dialectos que non esseva influite per le cambio consonantic. Intra le antique basse francico il ha duo subgruppos: antique basse francico oriental e antique basse francico occidental, le qual es plus cognoscite como antique nederlandese. Le basse francico oriental haberea essite absorbite finalmente per le nederlandese, secundo isto se faceva le forma dominante del francico basse. Proque le duo gruppos esseva tanto simile, il es multo difficile dicer si un texto es scribite in antique nederlandese o antique basse francico oriental. Pro isto multe linguistas non face differentias inter illos.
Le nederlandese es dividite in tres phases:
- Antique nederlandese (450/500 - 1150)
- Medie nederlandese (1150/1500)
- Nederlandese moderne (1500 - hodie)
Le transition inter iste linguas esseva multo gradual, e un del pauc momentos in le quales le linguistas pote detectar un revolution es quando le nederlandese standard emergeva e rapidemente se ancorava.
Un processo de standardisation comenciava in le Medievo, sub le influentia del Corte Ducal de Borgonia de Dijon (Brussel post 1477). Le dialectos de Flandra e Brabante esseva le plus influite in iste epocha. Iste processo se faceva plus forte in le principios del seculo XVI, basate principalmente in le dialecto de Amberes, ma le citate cadeva sub dominio espaniol, e multes fugiva al nord-west del provincia de Hollanda, ubi influeva le dialectos de iste provincia. In 1637 se faceva un grande passo per le unification del lingua con le traduction del Biblia.
Litteratura
[modificar | modificar fonte]- Articulo principal: Litteratura in nederlandese
Le libro le plus antique scribite in nederlandese es le manuscripto del Psalmos de Wachtendonck.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||