Gottfried Wilhelm Leibniz
.jpg)
Gottfried Wilhelm Leibniz (Leipzig, Germania le 1 de julio, 1646 – Hannover, Germania le 14 de novembre, 1716) esseva un philosopho, mathematico, jurista e politico german nascite in Leipzig. Durante su infantia, su education se completava, quasi exclusivamente, gratias al lectura del biblioteca paterna. Al 12 annos, parlava latin e comprendeva greco. Su prime formation official, lo recepteva per Nikolai-Schule, Leipzig, donde sentiva gran interes per le logica aristotelica de influentia scholastica.
- Philosopho e mathematico german. Nascite a Leipzig
- Educate a Leipzig, Jena, e Atdorf (graduate in 1666).
- In servicio del archiepiscopo elector de Mainz (1667-1676) , ille passava quatro annos 1672-1676 in Paris e visitava London 1673, ubi ille incontrava se con multe academicos.
- Ille discoperiva le nove notationes de calculo, publicate in 1684 ante de Newton e isto causava multe debattos e controversias.
- Ille esseva al servicio del duche de Brunswick como bibliothecario (1676-1716).
- Ille scribeva Systema Theologicum, in le qual ille essayava trovar punctos in commun inter le theologia catholic roman e le protestante.
- Ille passava le ultime 30 annos de su vita in le studio de philosophia e theologia, mathematica, scientia natural, historia, lege, politica e linguistica, e varie altere scientias.
- Ille scribeva un libro de themas theologic titulate Theodice (1710), in discussion del problema del mal e le defensa del optimismo, le qual esseva ridiculisate per Voltaire in su Candide.
- Ille anque componeva un multitate de essayos philosophic e scientific.
Biographia
[modificar | modificar fonte]Vita juvenile
[modificar | modificar fonte]Gottfried Leibniz naceva le 1 de Julie [OS: 21 de Junio] 1646, in Leipzig, Saxonia, a Friedrich Leibniz (1597–1652) e Catharina Schmuck (1621–1664).[31] Ille esseva baptisate duo dies plus tarde in le ecclesia Sancto Nicholao, Leipzig; su padrino de baptism era le theologo lutherano Martin Geier [de].[32] Su patre moriva quando ille habeva sex annos, e Leibniz esseva educate per su matre.[33]
Le patre de Leibniz habeva essite professor de Philosophia Morale al Universitate de Leipzig, ubi ille etiam serviva como decano de philosophia. Le puero heredava le biblioteca personal de su patre. Ille habeva acceso libere a illo ab le etate de sept annos, poc post le morte de su patre. Durante le studios scholari de Leibniz, que in major parte se restringeva al studio de un petit canone de autoritates, le biblioteca de su patre le permitteva studiar un varietate de obras philosophic e theologic avansate — obras que ille non haberea potite leger usque a su annos de universitate.[34] Le acceso al biblioteca de su patre, in major parte scribite in latino, conduceva tamben a su proficientia in lingua latino, que ille attingeva a le etate de 12 annos. A 13 annos ille componeva 300 hexametros in verso latino in un sol matino pro un evento special in schola.[35]
In April 1661 ille se inscribeva al universitate que su patre frequentava, al etate de 14 annos.[36][1][37] Ibi ille esseva guidate, inter alteres, per Jakob Thomasius, qui habeva essite studente de Friedrich. Leibniz completava su grado de baccalaureato in Philosophia in Decembre 1662. Ille defendiva su Disputatio Metaphysical de Principio Individual (Disputation metaphysic super le principio de individuation),[38] que tractava le principio de individuation, le 9 de Junio 1663 [O.S. 30 de Maio], presentante un version initiante del teoria de substantia monadica. Leibniz obteneva su grado de magistro in Philosophia le 7 de Februario 1664. In Decembre 1664 ille publicava e defendiva un dissertation Specimen Quaestionum Philosophicarum ex Jure collectarum (Un esse de questiones philosophic recipite del derecto),[38] argumentante tanto pro un relation theoretical como pedagogic inter philosophia e lege. Post un anno de studio in lege, ille obteneva su grado de baccalaureato in lege le 28 de Septembre 1665.[39] Su dissertation se intitulate De conditionibus (Super conditiones).[38]
In le prime parte de 1666, a 19 annos, Leibniz scribeva su prime libro, De Arte Combinatoria (Super le arte combinatori), le prime parte del qual era tamben su thesis de habilitation in Philosophia, que ille defendiva in Martio 1666.[38][40] De Arte Combinatoria esseva inspirate per le Ars Magna de Ramon Llull e contineva un probation del existentia de Deo, exprimate in forma geometric, basate super le argumento del motu.[citation needed]
Su proxime objectivo esseva obtene su licentia e doctorato in lege, que normalmente requireva tres annos de studio. In 1666, le Universitate de Leipzig reprobava le application doctoral de Leibniz e refusava dargli un doctorato in lege, probabilmente a causa de su relative juvente.[41][42] Leibniz postea lasciava Leipzig.[43]
Leibniz se inscribeva al Universitate de Altdorf e submeteva rapidemente un thesis, que il habeva probabilmente comenciate in Leipzig.[44] Le titulo de su thesis esseva Disputatio Inauguralis de Casibus Perplexis in Jure (Disputation inaugural super casos ambiguous legal).[38] Leibniz obteneva su licentia pro practica de lege e su doctorato in lege in Novembre 1666. Ille postea recusava le offerta de un position academic in Altdorf, dicente que "mi pensamientos esseva directate in un direction completamente differente".[45]
Como adulte, Leibniz sovente se presentava como "Gottfried von Leibniz". Multes ediciones postume de su scripturas presentava su nomine in le pagina de titulo como "Freiherr G. W. von Leibniz." Tamen, on ha nunquam trovate alcun documento de un governamento contemporanee que confirmava su nomination a alcun forma de nobilitate.[46]
1666–1676
[modificar | modificar fonte]
Le prime position de Leibniz esseva como secretario salariate pro un societate alchimic in Nuremberg.[47] Ille sapeva relativamente poco del subjecto a ille tempore, ma se presentava como multo erudite. Tosto ille incontrava Johann Christian von Boyneburg (1622–1672), le ministro principal destitute del Elector de Mainz, Johann Philipp von Schönborn.[48] Von Boyneburg employava Leibniz como assistente, e poco postea se reconciliava con le Elector e introduciava Leibniz a ille. Leibniz dedica un esseo super le lege al Elector in sperantia de obter un position de labor. Le strategia functionava; le Elector petiva Leibniz de assister con le redaction del codice legal pro le Electorato.[49] In 1669, Leibniz esseva nominate assessor in le Corte de Appello. Ben que von Boyneburg moriva in fine de 1672, Leibniz remaneva sub le emploi de su vidua usque a que illa lo destituiva in 1674.[50]
Von Boyneburg faceva multo pro promover le reputation de Leibniz, e le memorandas e litteras de ille comenciava ad attraher recognition favorabile. Post le servicio de Leibniz al Elector, il se succedeva tosto un rolo diplomatic. Ille publicava un esseo, sub le pseudonymo de un fictive nobil polonese, argumentante (sin successo) pro le candidato germano al corona polonese. Le forza principal in le geopolitica europee durante le vita adulte de Leibniz esseva le ambition de Ludovico XIV de Francia, sustenite per le potentia militar e economic francese. Intertempo, le Guerra de Trenta Annos habeva lassate le Europa germanophone exhauste, fragmentate e retrograde economicamente. Leibniz proponeva proteger le Europa germanophone distrahente Ludovico como sequente: Francia esserea invitate a prender Egypto como un passo vers un eventual conquiste del Indias Oriental neerlandese. In cambio, Francia consenterea a lassar Alemania e le Paises Bas sin disturbation. Iste plano obteneva le supporto cautiose del Elector. In 1672, le governo francese invitava Leibniz a Paris pro discussion,[51] ma le plano esseva tosto superate per le inicio del Guerra franco-neerlandese e deveniva irrelevante. Le invasion fallite de Napoleon in Egypto in 1798 pote esser considerate un implementation tardive e involuntarie del plano de Leibniz, post que le suprematia colonial del hemisphera oriental in Europa ja habeva passate del neerlandese al britannic.
Assi Leibniz vadeva a Paris in 1672. Tosto post su arrivo, ille incontrava le physico e mathematician neerlandese Christiaan Huygens e rendeva se conto que su proprie cognoscentia de mathematica e physica esseva incomplete. Con Huygens como su mentor, ille iniziava un programma de auto-studio que tosto le conduceva a facer contributiones major al ambe subjectos, includente le disveloppamento de su version del calculo differential e integral. Ille incontrava Nicolas Malebranche e Antoine Arnauld, le philosophos francese principal del die, e studiate le scribas de Descartes e Pascal, tanto non publicate como publicate.[52] Ille se faceva amico de un mathematician germano, Ehrenfried Walther von Tschirnhaus; illes corresponderea durante lor vita.[citation needed]
Quando deveniva clar que Francia non implementarea su parte del plano egiptian de Leibniz, le Elector mandava su nepot, escortate per Leibniz, con un mission correlate al governo angles in Londra, in le prime 1673.[53] Ibi Leibniz faceva le cognoscentia de Henry Oldenburg e John Collins. Ille incontrava le Royal Society ubi demonstrava un machina de calcular que ille habeva designate e construite desde 1670. Le machina poteva exequiar le quatro operationes basic (adder, subtraher, multiplicar e divider), e le societate faceva lo rapidemente un membro externe.
Le mission finiva abruptemente quando le nove del morte del Elector (12 Februario 1673) les attegniva. Leibniz retornava promptemente a Paris e non, como esseva planate, a Mainz.[54] Le morte subite de su duo patronos in le mesme inverno significava que Leibniz habeva a trobar un nove fundamento pro su carriera.
In iste connection, un invitation de 1669 del Duca John Frederick de Brunswick pro visitar Hanover se proveva esser fatale. Leibniz habeva reprobate le invitation, ma habeva comenciate a correspondere con le duca in 1671. In 1673, le duca offereva a Leibniz le position de consiliario. Leibniz acceptava con multe reluctantia le position duo annos plus tarde, solmente post que deveniva clar que nemo emploi veniva in Paris, cuje stimulation intellectual ille apprendeva con gusto, o con le corte imperial Habsburg.[55]
In 1675 ille provocava esser admittite al Academia Francese de Scientias como membro honorari estrange, ma se considerava que il habeva jam bastante estrange illic, e assi alcun invitation non veniva. Ille quittava Paris in Octubre 1676.
Casa de Hanover, 1676–1716
[modificar | modificar fonte]
Leibniz riusciva a retardar su arrivo a Hanover usque al fin de 1676, post facer un ultime breve viage a Londra, ubi Newton le accusava de haber viste in anteprima su labor non publicate super le calculo.[56] Iste accusationes esseva usate post annos como evidentia pro sustener le accusation que ille habeva robbate le calculo a Newton. Durante le viage de Londra a Hanover, Leibniz se fermava in Le Hague ubi incontrava van Leeuwenhoek, le discoveritor de microorganismos. Ille passava etiam plure dies in intense discussion con Spinoza, qui juste habeva completate, ma non publicate, su opera major, le Ethica.[57] Spinoza moriva molto breve post le visita de Leibniz.
In 1677, ille esseva promovite, a su petition, a Consiliario Privato de Justitia, un position que ille teneva pro le resto de su vita. Leibniz serviva tres regnatores consecutive del Casa de Brunswick como historian, consiliario politic, e plus importante, como bibliotecario del biblioteca ducal. De illo momento in poi, ille dedicava su stylo a tote le varias questiones politice, historice e theologic que involveva le Casa de Brunswick; le documentos resultante forma un parte valiose del registro historic pro tiempore.
Leibniz iniziava a promover un projecto pro usar molinos de vento pro meliorar le operationes de miniera in le Montes Harz. Iste projecto faceva poco pro meliorar le operationes minier e esseva claudite per le Duca Ernst August in 1685.[55]
Inter le pauc personas in le nord de Germania que acceptava Leibniz se trovava le Electressa Sophia de Hanover (1630–1714), su filia Sophia Charlotte de Hanover (1668–1705), le Regina de Prussia e su discipula declarate, e Caroline de Ansbach, le consorte de su nepot, le futur Georgio II. A cata una de iste feminas ille esseva correspondent, consiliario e amico. In returno, illas approveva Leibniz plus que lor maritos e le futur rege Georgio I de Gran Bretania.[58]
Le population de Hanover esseva solmente circa 10,000, e su provincialitate finalmente deveniva irritante pro Leibniz. Tamen, esser un major courtier del Casa de Brunswick esseva un grande honor, specialmente considerando le ascension meteoric in prestigio de iste Casa durante le association de Leibniz con illo. In 1692, le Duca de Brunswick deveniva un Elector hereditari del Sacro Romano Imperio. Le Acto de Settlement britannic de 1701 designateva le Electressa Sophia e su descendentes como familia regal de Anglia, post le morte de ambe le Rege Guilielmo III e su sorore-in-legge e successor, le Regina Anna. Leibniz jucava un rolo in le initiative e negotiationes conducenti a iste Acto, ma non sempre con effective resultatos. Per exemplo, alcun cosa que ille publicava anonymousmente in Anglia, pensante promover le causa de Brunswick, esseva formalmente censurate per le Parlamento britannic.
Le Brunswicks tolerateva le enorme effortio que Leibniz dedicava a actividades intellectual que non habeva relation con su deberes como courtier, actividades tal como perfectionar le calculo, scriber super altere mathematicas, logica, physica e philosophia, e mantener un vasta correspondence. Ille iniziava a laborar super le calculo in 1674; le prime evidentia de uso in su notas que ancora existente es de 1675. A 1677 ille habeva un systema coherent in mano, ma non lo publicava usque a 1684. Le plus importante articulos mathematic de Leibniz esseva publicate inter 1682 e 1692, usualmente in un revista que ille e Otto Mencke fundava in 1682, le Acta Eruditorum. Iste revista jucava un rolo clave in promover su reputation mathematic e scientific, que a su vice augmentava su eminentia in diplomatia, historia, theologia e philosophia.
Le Elector Ernest Augustus commissionava Leibniz pro scriber un historia del Casa de Brunswick, retro a le tempore de Carlemagne o mesmo plus remote, sperante que le libro resultant promoveria su ambition dynastic. De 1687 a 1690, Leibniz viagiava largemente in Germania, Austria e Italia, cercante e trovante materiales archival concernente iste projecto. Decennios passava ma nulle historia appareva; le proxime Elector deveniva bastante irritate per le apparente lentezza de Leibniz. Leibniz nunquam finiva le projecto, in parte pro su enorme production in multe altere campos, ma etiam proque ille insisti scriber un libro meticulousemente investigate e erudite basate super fontes archival, quando su patronos esseva satisfacite con un libro breve e popular, forsan solmente un genealogia con commentarios, a completar in tres annos o minus. Illes nunquam sapeva que ille realmente habeva completate un parte juste del task assignate: quando le material que Leibniz scribeva e colligeva pro su historia del Casa de Brunswick finalmente esseva publicate in le 19me seculo, illo plenava tres volumes.
Leibniz esseva nominate Bibliotecario del Biblioteca Herzog August in Wolfenbüttel, Bassa Sassonia, in 1691.
In 1708, John Keill, scribente in le revista del Royal Society e con le benediction presumite de Newton, accusava Leibniz de plagiarismo del calculo de Newton.[59] Assi comenciava le disputa de prioritate super le calculo que obscurava le resto del vita de Leibniz. Un investigation formal per le Royal Society (in le qual Newton esseva un participante non acknowledgeate), effectuava in responsa al demanda de retractation de Leibniz, confirmava le accusation de Keill. Le historios mathematic que scribeva post 1900 tendeva a absolvér Leibniz, indicante differencias importante inter le versiones de calculo de Leibniz e Newton.
In 1712, Leibniz comenciava un residence de duo annos in Vienna, ubi ille esseva nominate Consiliario del Corte Imperial al Habsburgos. Post le morte del Regina Anna in 1714, le Elector George Louis deveniva le Rege George I de Gran Bretania, sub le termos del Acto de Settlement de 1701. Anque Leibniz habeva multo laborate pro realisar iste evento felice, illo non esseva le hora de gloria de ille. Malgrado le intercession del Principessa de Galles, Caroline de Ansbach, George I prohibiva a Leibniz unir se a ille in Londra usque a que ille completava al minus un volume del historia del familia Brunswick que su patre habeva commissionate quasi 30 annos ante. Plus, includer Leibniz in su corte londinense esseva considerate insultante pro Newton, qui esseva considerate victor in le disputa de prioritate del calculo e cuj statuto in circulos officiales britannic non poteva esser plus alte. Finalmente, su caro amico e defensor, le Electressa vidua Sophia, moriva in 1714. In 1716, durante un viage in le Europa del nord, le Czar russic Petro le Magne se fermava in Bad Pyrmont e incontrava Leibniz, qui habeva interesse in asuntos russic desde 1708 e esseva nominate consiliario in 1711.[60]
Morte
[modificar | modificar fonte]Leibniz moriva a Hanover in 1716. Al tempore, ille esseva tanto disfavorate que nec Georgio I (qui happenava esser proxime a Hanover in ille tempore) nec alcun altere courtier, excepto su secretario personal, assisteva al funera. Anque Leibniz esseva un membro vitalic del Royal Society e del Academia de Scientias de Berlin, necuno de iste organisationes trovava appropriate honorar su morte. Su sepulcro remaneva sin signo pro plus de 50 annos. Tamen, ille esseva elogiate per Fontenelle, ante le Academia de Scientias de Francia in Paris, qui l'aveva admitte como membro extranee in 1700. Le elogio esseva compose a petition del Ducessa de Orleans, un niece del Electressa Sophia.
Vita personal
[modificar | modificar fonte]Leibniz nunquam se maritava. Ille proponeva matrimonio a un femina incognite a 50 annos, ma cambiate su opinion quando illa prendeva troppo tempore a decidir.[61] Ille se lamentava a occasiones super moneta, ma le justa summa que ille lassava a su sol heredero, le filio adoptive de su soror, provava que le Brunswicks le habeva compensate adequatemente. In su esfuerzos diplomatic, ille a vices se approchava al insincere, como succedeva sovente con diplomates professional de su epoca. A plure occasiones, Leibniz datava retro e alterava manuscritos personal, actiones que lo poneva in un luce negative durante le controversia super calculo.[62]
Ille esseva charmante, ben educate, e non sin humor e imagination.[63] Ille habeva multe amicos e admiratores per tote Europa. Ille esseva identificate como protestante e philosophic theista.[64][65][66][67] Leibniz remaneva devotiate al christianismo trinitarian durante tote su vita.[68]
Ligamines externe
[modificar | modificar fonte] |
Wikimedia Commons ha files multimedia de: Gottfried Wilhelm Leibniz |
- http://academic.brooklyn.cuny.edu/history/virtual/portrait/leibniz.jpg
- (polonese) Zbigniew Sepioł (2003): «Legal and political thought of Gottfried Wilhelm Leibniz»
